سؤال ۲۵۱: آیا نماز آیات در صورت نفهمیدن زلزله بر ما واجب می شود؟ مثلا فردی یا در خواب بوده یا بیداری و یا مشغول کار بوده که وقوع زلزله را متوجه نشده است. اگر زلزله خفیف باشد آیا باز هم نماز آیات بر ما واجب می شود؟
پاسخ ۲۵۱: نماز آيات به واسطۀ چهار چيز واجب مىشود: اول: گرفتن خورشيد. دوم: گرفتن ماه، اگر چه مقدار كمى از آنها گرفته شود و كسى هم از آن نترسد. سوم: زلزله، اگر چه كسى هم نترسد. چهارم: رعد و برق و بادهاى سياه و سرخ و مانند اينها در صورتى كه بيشتر مردم بترسند كه بنا بر احتياط واجب بايد براى اينها هم نماز آيات بخوانند.[۱]
حکم نماز آیات در صورت نفهمیدن زلزله
مقام معظم رهبری (مدظله العالی): اگر هنگام وقوع زلزله و يا در زمان متصل به آن، خودتان آن را احساس نكنيد، نماز آيات بر شما واجب نيست.[۲]
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی): نماز آیات برای کسانی که در منطقه آنها زمین لرزه بوده لازم است.[۳] شخصی که هم در حین زلزله خواب بوده باشد، هرگاه مردم آن را احساس کرده اند او هم احتیاطا نماز آیات را بخواند.[۴]
حضرت آیت الله العظمی بهجت (ره): اگر زلزلهاى واقع شود، اما انسان وقوع آن را احساس نكند، خواه بيدار باشد يا در خواب، سپس از منبع موثّق و معتبرى كسب اطلاع كند كه در محل سكونت او زلزلهاى رخ داده است، اگر سبب حصول علم يا اطمينان شود، نماز آيات واجب مىشود.[۵] اما اگر كسى هنگام وقوع زلزله بيهوش باشد، خواندن نماز آيات ظاهراً واجب نيست.[۶]
حضرت آیت الله العظمی تبریزی (ره): بايد طورى تأخير نيندازد كه بىاعتنايى به نماز آيات حساب شود، و اللّه العالم.[۷]
نکته:
– موقعى كه زلزله و رعد و برق و مانند اينها اتفاق مىافتد، انسان بايد فوراً نماز آيات را بخواند و اگر نخواند معصيت كرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند ادا است.[۸]
زلزله خفیف و نماز آیات
هر زلزلهاى، چه شديد و چه خفيف، اگر زلزلۀ مستقلى محسوب شود، نماز آيات جداگانهاى دارد.[۹]
برای آگاهی بیشتر پاسخ زیر را مطالعه فرمایید:
نمایه: موارد وجوب و کیفیت خواندن نماز آیات، پاسخ شماره ۹۲٫
[۱] . توضیح المسائل (محشی – امام خمینی)، ج ۱، ص ۸۱۲، مسأله ۱۴۹۱٫
[۲] . همان، ص ۸۲۴، مسأله ۷۱۶؛ اجوبة الاستفتاءات (فارسی)، ص ۱۴۸، مسأله ۷۱۶٫
[۳] . پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی، پرسش و پاسخ، اطلاع دادن وقوع زلزله به سایرین جهت خواندن نماز آیات.
[۴] . همان، پرسش و پاسخ، تکلیف کسی که هنگام وقوع زلزله خواب بوده.
[۵] . استفتاءات (بهجت)، ج ۲، ص ۲۴۸-۲۴۹، مسأله ۲۴۳۶٫
[۶] . همان، ص ۲۴۹، مسأله ۲۴۳۸٫
[۷] . استفتاءات جدید (تبریزی)، ج ۲، ص ۱۱۳، مسأله ۵۲۶٫
[۸] . همان، ص ۸۱۶، مسأله ۱۴۹۸٫
[۹] . همان، ص ۸۲۳، مسأله ۷۱۵٫