سؤال ۹: لطفاً در مورد شب زفاف توضیح دهید.
پاسخ ۹: شب زفاف اولین شب همبستری دو زوجی است که از راه صحیح شرعی با همدیگر پیمان زناشویی بسته اند. این شب از شب هاى بسيار مهم و مبارك در زندگی هر فردی است و به همين جهت در منابع اسلامى آداب فراوانى براى آن ذكر شده است. مباركى آن از اين جهت است كه در روايت آمده مؤمن با ازدواج و عروسى كردن نيمى از ايمانش تكميل مى شود. در اين شب دعا مستجاب است و فرشتگان براى عروس و داماد رحمت خدا را نازل مى كنند.
آداب روابط زناشويى زن و مرد دو قسم است:
الف. آداب شب زفاف كه عبارت است:
- ابتدا عروس و داماد وضو بگيرد.
- شستن پای عروس هنگام ورود به خانه داماد: رسول خدا(ص) به امام علی(ع) سفارش فرمود: «ای على! هنگامى كه عروس را به خانه خود آوردى كفش او را از پایش بیرون بیاور تا بنشيند (هنگامى كه می‌نشيند) و پاى او را با آب بشوى و آن آب را از در خانه تا آخرين نقطه حياط خانه بريز؛ زيرا اگر چنين كنى خداوند هفتاد هزار نوع تنگدستى را از آن خانه ببرد، و هفتاد هزار نوع بركت وارد كند، و هفتاد رحمت نازل كند كه بالين سر عروس بگردند تا اين‌كه بركتش به همه زواياى خانه تو برسد، و تا زمانی که آن بركات و رحمت‌ها در خانه است عروس از مشکلات روحی روانی و مرض جذام و برص ايمن باشد».[۱]
- گفتن تكبير در شب زفاف برخلاف مراسم جاهليت.
- خواندن دو ركعت نماز پس از گرفتن وضو، با حال خضوع و خشوع و دعاى ذيل كه بسيار در سرنوشت عروس و داماد مؤثر است: « ِ اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي إِلْفَهَا وَ وُدَّهَا وَ رِضَاهَا وَ رَضِّنِي بِهَا ثُمَّ اجْمَعْ بَيْنَنَا بِأَحْسَنِ اجْتِمَاعٍ وَ أَسَرِّ ائْتِلَافٍ فَإِنَّكَ تُحِبُّ الْحَلَالَ وَ تَكْرَهُ الْحَرَام» خدايا الفت و مودت و رضايت زن را نسبت به من و رضايت مرا نسبت به او، بر من ارزانى دار و ميان ما را به بهترين وجه جمع نما و نيكوترين الفت را به ما عطا كن، همانا تو حلال را دوست مىدارى و حرام را زشت مىشمارى.
- خواندن دعا و نيايش، كه بعد از خواندن نماز زفاف صورت مىگيرد.
-
گذاشتن دست داماد بر پيشانى عروس، پس از ورود عروس به اتاق زفاف، داماد دست خويش را در حالى كه رو به قبله مىايستد، بر پيشانى عروس مىگذارد و براى خود و عروس و اولاد آيندهاش از وى، دعا مىكند. « ْ اللَّهُمَّ بِأَمَانَتِكَ أَخَذْتُهَا وَ بِكَلِمَاتِكَ اسْتَحْلَلْتُ فَرْجَهَا فَإِنْ قَضَيْتَ لِي مِنْهَا وَلَداً فَاجْعَلْهُ مُبَارَكاً سَوِيّاً وَ لَا تَجْعَلْ لِلشَّيْطَانِ فِيهِ شِرْكاً وَ لَا نَصِيباً» خدايا اين زن را به امانت از تو گرفتم و با كلمات تو او را حلال كردم، اگر از اين زن فرزندى براى من مقرر فرمودى او را پربركت و کامل قرار ده و براى شيطان در او بهرهاى قرار مده.
ب. آداب عمومى زناشويى: «مستحبات»
- گرفتن وضو.
- گفتن بسم اللّه.
- در هنگام جماع تعجيل نكند و زن را براى آن آماده كند تا او هم كاملًا لذت ببرد.
- جماع در شبهاى دوشنبه، سه شنبه، پنج شنبه يا جمعه باشد.
- جماع را وقتى انجام دهد كه زن ميل دارد.
بهتر است از همبستری با خصوصیات زیر پرهيز گردد:
- در شب و روزى كه ماه و خورشيد گرفته است.
- هنگام غروب خورشيد.
- هنگام طلوع فجر تا طلوع آفتاب.
- شب اول ماه غير از ماه رمضان.
- در شب آخر ماه.
- بعد از احتلام در خواب.
- در اتاقى كه بچهاى وجود داشته باشد.
- نگاه كردن به فرج همسر.
- به صورت عريان.
- در زير آسمان.
- رو به قبله و پشت به قبله.
- هنگامى كه شكم پر است[۲].
- در جايى كه كودكى باشد كه به آنها نگاه كند يا سر و صداى آنها را بشنود، هر چند چيزى متوجه نشود.
- در فرصت بين اذان و اقامه نماز كه مخصوص اعمال عبادى است.
- در شب عيد قربان.
- در شب عيد فطر.
در غير اين مواردى كه مكروه است در ساير مواقع نزديكى و مقاربت اشكالى ندارد[۳].
برای آگاهی بیشتر مراجعه شود به:
- آيين همسردارى، ابراهيم امينى.
- ازدواج آسان، اشتهاردى.
- ازدواج دراسلام، مشكينى.
- ازدواج مكتب انسان سازى، دكتر پاك نژاد.
۵ . حليه المتقين، علامه مجلسى ص ۷۵ – ۷۰٫
- ازدواج و مسائل جنسى، گروهى از نويسندگان.
- بهشت خانواده، دكتر سيد جواد مصطفوى.
[۱]. شیخ صدوق، من لا يحضره الفقيه، محقق و مصحح: غفارى، على اكبر، ج ۳، ص ۵۵۱، دفتر انتشارات اسلامى، قم، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.
[۲]. سفينه البحار، ج ۱، ص ۱۸۱
[۳]. نرم افزار پرسمان.