سؤال ۲۳۰: احکام روزه مسافر در ماه رمضان را بیان کنید؟ آیا مسافرت در ماه رمضان اشکال دارد؟ آیا می توان در سفر نذر روزه کنیم؟
پاسخ ۲۳۰: مسافرى كه بايد نمازهاى چهار ركعتى را در سفر دو ركعت بخواند، نبايد روزه بگيرد و مسافرى كه نمازش را تمام مى‌خواند مثل كسى كه شغلش مسافرت يا سفر او سفر معصيت است، بايد در سفر روزه بگيرد.[۱]
مسافرت در ماه رمضان
مسافرت در ماه رمضان اشكال ندارد. ولى اگر براى فرار از روزه باشد مكروه است.[۲]
مسافرت در غیر روزه ماه رمضان
اگر غير روزۀ رمضان روزۀ معين ديگرى بر انسان واجب باشد بنا بر احتياط واجب نبايد در آن روز مسافرت كند. و اگر در سفر باشد بايد قصد كند كه ده روز در جايى بماند و آن روز را روزه بگيرد ولى اگر نذر كرده باشد روز معينى را روزه بگيرد مى‌تواند در آن روز مسافرت نمايد.[۳]
نذر روزه گرفتن در سفر
اگر نذر كند روزه بگيرد و روز آن را معين نكند، نمى‌تواند آن را در سفر به جا آورد. ولى چنانچه نذر كند كه روز معينى را در سفر روزه بگيرد بايد آن را در سفر به جا آورد. و نيز اگر نذر كند روز معينى را چه مسافر باشد يا نباشد، روزه بگيرد بايد آن روز را اگر چه مسافر باشد روزه بگيرد.[۴]
جهل به بطلان روزه در سفر
كسى كه نمى‌داند روزۀ مسافر باطل است اگر در سفر روزه بگيرد و در بين روز مسأله را بفهمد روزه‌اش باطل مى‌شود. و اگر تا مغرب نفهمد روزه‌اش صحيح است.[۵]
اما اگر فراموش كند كه مسافر است، يا فراموش كند كه روزۀ مسافر باطل مى‌باشد و در سفر روزه بگيرد روزۀ او باطل است.[۶]
مسافرت قبل و بعد از ظهر
اگر روزه دار بعد از ظهر مسافرت نمايد، بايد روزۀ خود را تمام كند و اگر پيش از ظهر مسافرت كند، وقتى به حد ترخص برسد يعنى به جايى برسد كه ديوار شهر را نبيند و صداى اذان آن را نشنود، بايد روزۀ خود را باطل كند و اگر پيش از آن روزه را باطل كند بنا بر احتياط، كفاره نيز بر او واجب است.[۷]
رسیدن به وطن پیش از ظهر
اگر مسافر پيش از ظهر به وطنش برسد، يا به جايى برسد كه مى‌خواهد ده روز در آنجا بماند، چنانچه كارى كه روزه را باطل مى‌كند انجام نداده، بايد آن روز را روزه بگيرد و اگر انجام داده روزۀ آن روز بر او واجب نيست.[۸]
رسیدن به وطن بعد از ظهر
اگر مسافر بعد از ظهر به وطنش برسد، يا به جايى برسد كه مى‌خواهد ده روز در آنجا بماند، نبايد آن روز را روزه بگيرد.[۹]
نکته: مسافر و كسى كه از روزه گرفتن عذر دارد، مكروه است در روز ماه رمضان جماع نمايد و در خوردن و آشاميدن كاملًا خود را سير كند.[۱۰]
برای آگاهی بیشتر پاسخهای زیر را مطالعه فرمایید:
نمایه: مقدار مسافت شرعی / شرایط شکسته شدن نماز مسافر، پاسخ شماره ۱۹٫
نمایه: چیزهایی که روزه را باطل می کند / آنچه که برای روزه دار مکروه است، سوال شماره ۳۷٫
[۱] . توضیح المسائل (محشی – امام خمینی)، ج ۱، ص ۹۵۱، مسأله ۱۷۱۴٫
[۲] . همان، مسأله ۱۷۱۵٫
[۳] . همان، مسأله ۱۷۱۶٫
[۴] . همان، ص ۹۵۲، مسأله ۱۷۱۷٫
[۵] . همان، ص ۹۵۳، مسأله ۱۷۱۹٫
[۶] . همان، مسأله ۱۷۲۰٫
[۷] . همان، مسأله ۱۷۲۱٫
[۸] . همان، ص ۹۵۴، مسأله ۱۷۲۲٫
[۹] . همان، ص ۹۵۵، مسأله ۱۷۲۳٫
[۱۰] . همان، مسأله ۱۷۲۴٫