سؤال ۲۰۵: اعمال ماه جمادی الثانی یا جمادی الآخر را به همراه زیارت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها بیان فرمایید؟ با تشکر
پاسخ ۲۰۵: ماه جمادی الثانی (یا جمادی الآخر) ماه ششم از ماه‌های قمری است. حوادث تاریخی و مذهبی فراوانی در این ماه روی داده است که مهمترین آن ولادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در روز بیستم جمادی الثانی سال پنجم بعثت و روز شریف و مبارکی است که خیرات و صدقات و روزه گرفتن و زیارت حضرت فاطمه سلام الله علیها در آن مستحب است.
حادثه مهم دیگر این ماه شهادت آن بانوی شهیده مظلومه است که بر اساس روایتی که شهادت او را ۹۵ روز پس از رحلت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم دانسته، در روز سوم جمادی الثانی سال ۱۱ قمری رخ داده است. از دیگر رویدادهای این ماه می‌توان به درگذشت ابوبکر در سال ۱۳ قمری، درگذشت هارون الرشید در سال ۱۹۳ قمری و قتل عبدالله بن زبیر بدست حجاج بن یوسف ثقفی در سال ۷۳ قمری اشاره کرد.
تقویم این ماه
سوم و چهارم و پنجم: طبق بعضى از روایات مصادف با ایّام شهادت حضرت فاطمه زهرا(علیها السلام) است،و بزرگان و علما به آن اهمّیّت خاصى مى دادند.
روز بیستم: روز ولادت باسعادت حضرت زهرا(علیها السلام) در سال دوم بعثت یا پنجم بعثت است.
از آن جا که ماه جمادى الثّانى بیش از هر ماه دیگر، آمیخته با نام مبارک بزرگترین بانوى جهان، سیدة نساء العالمین من الاوّلین و الآخرین حضرت فاطمه زهرا(علیها السلام) مى باشد، پیروان مکتب اهل بیت(علیهم السلام) در روزهاى آغازین ماه، بساط غم و اندوه مى گسترانند، و در روز بیستم، غرق امواج سرور و شادى هستند و غرض از همه این مراسم آگاهى بیشتر از فضایل و مناقب آن بانو و اقتباس از خلق و خو، و رنگ و بوى معنوى آن حضرت است، و چه زیبا و الهام بخش است زندگى این بانوى نمونه، در آن خانواده نمونه براى همه، مخصوصاً بانوان.
اعمال ماه جمادی الثانی یا جمادی الآخر
روز اوّل
خواندن دعایى که مرحوم سیّد در «اقبال» نقل کرده است.
۱ـ چهار رکعت نماز: مرحوم «سیّد بن طاووس» نقل کرده است که در این ماه – هر وقت که باشد; هر چند روز اوّل بهتر است – چهار رکعت نماز بخواند (هر دو رکعت به یک سلام)، در رکعت اوّل، پس از سوره «حمد» یک مرتبه «آیة الکرسى» و بیست و پنج مرتبه «انّا انزلناه» ; در رکعت دوم «حمد» و یک مرتبه سوره «الهیکم التّکاثر» و بیست و پنج مرتبه سوره «توحید»; در رکعت سوم «حمد» و یک مرتبه «قل یا ایّها الکافرون» و بیست و پنج مرتبه سوره «فلق»; و در رکعت چهارم «حمد»و یک مرتبه سوره «نصر» و بیست و پنج مرتبه سوره «ناس» را بخواند.
پس از پایان نماز، هفتاد مرتبه بگوید: سُبْحانَ اللّهِ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ وَ لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ وَ اللّهُ اَکْبَرُ. و هفتاد مرتبه بگوید: اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد; پس از آن سه مرتبه بگوید: اَللّهمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤمِنینَ وَ الْمُؤمِناتِ; آنگاه سر به سجده بگذارد و سه مرتبه بگوید: یا حَىُّ یا قَیُّومُ، یا ذَاالْجَلالِ وَ الاْکْرامِ، یا اَللّهُ یا رَحْمنُ یا رَحیمُ، یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ; در پایان هر حاجتى که دارد از خداوند عزّوجلّ طلب نماید، (امید است اجابت گردد)، در این روایت آمده است: هر کس این نماز را با این کیفیّت انجام دهد، خداوند خودش و مال و زن و فرزندان او را و همچنین دین و دنیاى او را تا سال دیگر حفظ فرماید، و اگر در این سال بمیرد، پاداش شهیدان دارد.
روز سوم
در این روز به مناسبت شهادت حضرت زهرا(علیها السلام) زیارت آن حضرت مطلوب و مناسب است.
مرحوم سیّد در «اقبال»، این زیارت را براى آن حضرت ذکر کرده است:
اَلسَّلامُ عَلَیْکِ یا سَیِّدَةَ نِسآءِ الْعالَمینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکِ یا والِدَةَ الْحُجَجِ
سلام بر تو اى بانوى زنان جهانیان سلام بر تو اى مادر حجتهاى الهى
عَلَى النّاسِ اَجْمَعینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکِ اَیَّتُهَا الْمَظْلُومَةُ الْمَمْنُوعَةُ حَقُّها،
بر مردم همگى سلام بر تو اى ستم دیده اى که از حق او جلوگیرى کردند
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى اَمَتِکَ وَابْنَةِ نَبِیِّکَ، وَزَوْجَةِ وَصِىِّ نَبِیِّکَ، صَلاةً تُزْلِفُها
خدایا درود فرست بر کنیزت و دختر پیامبر و همسر وصى پیامبرت درودى که منزلت وفَوْقَ زُلْفى عِبادِکَ الْمُکَرَّمینَ، مِنْ اَهْلِ السَّمواتِ وَاَهْلِ الاَْرَضینَ.
مقامى به او دهد برتر از منزلت بندگان گرامیت از اهل آسمانها و اهل زمین.
سپس مرحوم سیّد اضافه مى کند: «روایت شده است، هر کس با این عبارات، آن حضرت را زیارت کند و از خدا طلب آمرزش نماید، خداوند گناهانش را مى بخشد و او را داخل بهشت مى کند.
سزاوار است که شیعه ، آن حضرت (علیها السلام ) را در این روز به گونه ای زیارت نموده و بر او صلوات و درود بفرستند که مایه رضایت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) بوده ، خدای فاطمه (علیها السلام ) آن را پسندیده و حق شیعه گری ادا شود.
شب نوزدهم جمادی الثانی، شب ابتدای حامله شدن مادر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) به آن حضرت می باشد. سزاوار است که به خاطر کسالت، هیچ خیری را در این شب از دست نداد. همان اعمالی که در روز میلاد پیامبر ذکر شد سزاوار است که همان اعمال انجام شود.
روز بیستم جمادی الثانی، روز میلاد حضرت زهرا (علیها السلام ) می باشد. در این روز سرور مؤ منین در آن تازه شده و روزه آن روز و خیرات و صدقات در آن مستحب می باشد.
از اعمال مهم روز میلاد حضرت فاطمه (علیها السلام ) روزه گرفتن،[۱] خیرات و صدقات بر مؤمنین و زیارت آن بی بی[۲] و صلوات بر او و لعنت کردن ظالمین به آن حضرت (علیها السلام ) است.[۳]
زیارت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها
چون براى زيارتِ آن مُمْتَحَنَه، در اين مواضع ايستادى بگو:
يَا مُمْتَحَنَةُ امْتَحَنَكِ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكِ قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَكِ، فَوَجَدَكِ لِمَا امْتَحَنَكِ صَابِرَةً، وَ زَعَمْنَا أَنَّا لَكِ أَوْلِيَاءُ وَ مُصَدِّقُونَ، وَ صَابِرُونَ لِكُلِّ مَا أَتَانَا بِهِ أَبُوكِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ، وَ أَتَى [أَتَانَا] بِهِ وَصِيُّهُ، فَإِنَّا نَسْأَلُكِ إِنْ كُنَّا صَدَّقْنَاكِ إِلّا أَلْحَقْتِنَا بِتَصْدِيقِنَا لَهُمَا، لِنُبَشِّرَ أَنْفُسَنَا بِأَنَّا قَدْ طَهُرْنَا بِوِلايَتِكِ.
اي آزموده! آزمودت خدايي كه تو را آفريد، پيش از آنكه تو را بيافريند، پس به آنچه آزمودت تو را شكيبا يافت، ما بر اين باوريم كه دوستان و تصديق كنندگان توييم، و به تمام آنچه پدرت (درود خدا بر او و خاندانش باد) و وصي اش براي ما آورده صبركننده ايم، پس از تو درخواست مي كنيم اگر تصديق كننده تو بوده ايم ما را به تصديقمان به پدرت و جانشينش ملحق كني، تا خود را بشارت دهيم، كه به سبب ولايت تو پاك گشته ايم.
و نيز مستحبّ است بگويى:
السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ نَبِيِّ اللَّهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ حَبِيبِ اللَّهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ خَلِيلِ اللَّهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ صَفِيِّ اللَّهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ أَمِينِ اللَّهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ خَيْرِ خَلْقِ اللَّهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ أَفْضَلِ أَنْبِيَاءِ اللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ مَلائِكَتِهِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا بِنْتَ خَيْرِ الْبَرِيَّةِ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا سَيِّدَةَ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا زَوْجَةَ وَلِيِّ اللَّهِ وَ خَيْرِ الْخَلْقِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ،
سلام بر تو اي دختر رسول خدا، سلام بر تو اي دختر پيامبر خدا، سلام بر تو اي دختر محبوب خدا، سلام بر تو اي دختر دوست صميمي خدا، سلام بر تو اي دختر برگزيده خدا، سلام بر تو اي دختر امين خدا، سلام بر تو اي دختر بهترين خلق خدا، سلام بر تو اي دختر برترين پيامبران خدا و رسولان و فرشتگانش، سلام بر تو اي دختر بهترين مخلوقات، سلام بر تو اي بانوي بانوان جهان از گذشتگان و آيندگان، سلام بر تو اي همسر ولي خدا، و بهترين خلق بعد از رسول خدا،
السَّلامُ عَلَيْكِ يَا أُمَّ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ سَيِّدَيْ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الصِّدِّيقَةُ الشَّهِيدَةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الرَّضِيَّةُ الْمَرْضِيَّةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْفَاضِلَةُ الزَّكِيَّةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْحَوْرَاءُ الْإِنْسِيَّةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا التَّقِيَّةُ النَّقِيَّةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْمُحَدَّثَةُ الْعَلِيمَةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْمَظْلُومَةُ الْمَغْصُوبَةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ أَيَّتُهَا الْمُضْطَهَدَةُ الْمَقْهُورَةُ، السَّلامُ عَلَيْكِ يَا فَاطِمَةُ بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ، صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكِ وَ عَلَى رُوحِكِ وَ بَدَنِكِ،
سلام بر تو اي مادر حسن و حسين دو سرور جوانان اهل بهشت، سلام بر تو اي صدّيقه شهيده، سلام بر تو اي خشنود از خدا، و خدا خشنود از تو، سلام بر تو اي فاضله پاكيزه، سلام بر تو اي حوريه در لباس انسان، سلام بر تو اي پرهيزكار نظيف، سلام بر تو اي همسخن با ملائكه و اي بسيار دانا، سلام بر تو اي ستمديده اي كه حقت غصب شده، سلام بر تو اي سركوب شده و مقهوره دشمن، سلام و رحمت و بركات خدا بر تو اي فاطمه دختر رسول خدا، درود خدا بر تو و روح و تن تو،
أَشْهَدُ أَنَّكِ مَضَيْتِ عَلَى بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّكِ، وَ أَنَّ مَنْ سَرَّكِ فَقَدْ سَرَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ، وَ مَنْ جَفَاكِ فَقَدْ جَفَا رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ، وَ مَنْ آذَاكِ فَقَدْ آذَى رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ، وَ مَنْ وَصَلَكِ فَقَدْ وَصَلَ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ، وَ مَنْ قَطَعَكِ فَقَدْ قَطَعَ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ، لِأَنَّكِ بَضْعَةٌ مِنْهُ، وَ رُوحُهُ الَّذِي بَيْنَ جَنْبَيْهِ، كَمَا قَالَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ، أُشْهِدُ اللَّهَ وَ رُسُلَهُ وَ مَلائِكَتَهُ أَنِّي رَاضٍ عَمَّنْ رَضِيتِ عَنْهُ، سَاخِطٌ عَلَى مَنْ سَخِطْتِ عَلَيْهِ، مُتَبَرِّئٌ مِمَّنْ تَبَرَّأْتِ مِنْهُ، مُوَالٍ لِمَنْ وَالَيْتِ، مُعَادٍ لِمَنْ عَادَيْتِ، مُبْغِضٌ لِمَنْ أَبْغَضْتِ، مُحِبٌّ لِمَنْ أَحْبَبْتِ، وَ كَفَى بِاللَّهِ شَهِيداً وَ حَسِيباً وَ جَازِياً وَ مُثِيباً.
گواهي مي دهم كه بر برهاني روشن از سوي پروردگارت از جهان درگذشتي، و هركه تو را شاد كرد، رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) را شاد نمود، و هركه به تو جفا كرد به رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) جفا كرد، و هركه تو را آزرد رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) را آزرد، و هركه به تو پيوست به رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) پيوست، و هر كه از تو بريد از رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) بريد، چرا كه تو پاره تن او و روح بين دو پهلوي او هستي، همانطور كه رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) فرمود: خدا، و رسولان خدا و فرشتگانش را گواه مي گيرم كه من خشنودم از كسي كه تو از او خشنودي، و خشمگينم بر كسي كه تو بر او خشمگيني، و بيزارم از هر كه تو از او بيزاري، ودوست دارم هركه را تو دوست داري، و دشمنم هركه را تو با او دشمني، و متنفّرم از هركه تو از او نفرت داري، و محبّت دارم به هركه تو به او محبّت داري، و خدا براي شهادت و حسابرسي، و كيفر دهي و پاداش دهي كافي است.
آنگاه بر رسول خدا و ائمه طاهرين عَلَيْهِمُ الْسَّلام صلوات مي فرستى.
مؤلّف گويد: ما براى روز سوم جمادى الآخِر زيارتى ديگر براى حضرت فاطمه عليها السلام نقل كرديم، و نيز علما زيارت مبسوطى براى آن مظلومه نقل كرده اند، كه مثل همين زيارت نقل شده از شيخ طوسى است، اول آن (السّلام ُ عليكِ يا بنتَ رسولِ اللّهِ) است تا (أُشْهِدُ اللّهَ وَ رُسُلَهُ و مَلائكَتَهُ) و از اينجا به بعد آن چنين است:
أُشْهِدُ اللَّهَ وَ مَلائِكَتَهُ أَنِّي وَلِيٌّ لِمَنْ وَالاكِ، وَ عَدُوٌّ لِمَنْ عَادَاكِ، وَ حَرْبٌ لِمَنْ حَارَبَكِ، أَنَا يَا مَوْلاتِي بِكِ وَ بِأَبِيكِ وَ بَعْلِكِ وَ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِكِ مُوقِنٌ، وَ بِوِلايَتِهِمْ مُؤْمِنٌ، وَ لِطَاعَتِهِمْ مُلْتَزِمٌ، أَشْهَدُ أَنَّ الدِّينَ دِينُهُمْ، وَ الْحُكْمَ حُكْمُهُمْ، وَ هُمْ قَدْ بَلَّغُوا عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ، وَ دَعَوْا إِلَى سَبِيلِ اللَّهِ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ، لا تَأْخُذُهُمْ فِي اللَّهِ لَوْمَةُ لائِمٍ، وَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْكِ وَ عَلَى أَبِيكِ وَ بَعْلِكِ وَ ذُرِّيَّتِكِ الْأَئِمَّةِ الطَّاهِرِينَ، اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ، وَ صَلِّ عَلَى الْبَتُولِ الطَّاهِرَةِ، الصِّدِّيقَةِ الْمَعْصُومَةِ، التَّقِيَّةِ النَّقِيَّةِ، الرَّضِيَّةِ الْمَرْضِيَّةِ، الزَّكِيَّةِ الرَّشِيدَةِ، الْمَظْلُومَةِ الْمَقْهُورَةِ، الْمَغْصُوبَةِ [الْمَغْصُوبِ ] حَقُّهَا، الْمَمْنُوعَةِ [الْمَمْنُوعِ ] إِرْثُهَا، الْمَكْسُورَةِ [الْمَكْسُورِ] ضِلْعُهَا، الْمَظْلُومِ بَعْلُهَا، الْمَقْتُولِ وَلَدُهَا، فَاطِمَةَ بِنْتِ رَسُولِكَ وَ بَضْعَةِ لَحْمِهِ،
خدا و فرشتگانش را گواه مي گيرم كه من دوستم با هركه تو را دوست دارد، و دشمنم با هركه با تو دشمن است، و در جنگم با كسي كه با تو بجنگد، من اي سرپرستم يقين دارم به تو و پدر و همسر تو و امامان از فرزندانت، و به ولايتشان مؤمنم و به پيروي از آنان ملتزمم، شهادت مي دهم، كه دين، دين آن هاست، و فرمان، فرمان آن ها، و آنان از جانب خدا آنچه را بايد، ابلاغ كردند، و به راه خدا با حكمت و موعظه حسنه دعوت نمودند، و در راه خدا به ملامت ملامت كنندگان اعتنا ننمودند، و درودهاي خدا بر تو و پدر و همسر تو و فرزندانت، آن امامان پاك، خدايا درود فرست بر محمّد و اهل بيتش، و درود فرست بر بتول پاك، صدّيقه معصومه، پرهيزكار پاكيزه، خشنود از حق، خدا خشنود از او، پاك تربيت، رشيده، مظلومه، دشمن چيره، غصب شده حق، منع شده از ارث، پهلو شكسته، ستم شده بر شوهرش، كشته شده فرزندش، فاطمه دختر رسولت و پاره تنش،
وَ صَمِيمِ قَلْبِهِ ، وَ فِلْذَةِ كَبِدِهِ، وَ النُّخْبَةِ [وَ التَّحِيَّةِ] مِنْكَ لَهُ، وَ التُّحْفَةِ خَصَصْتَ بِهَا وَصِيَّهُ، وَ حَبِيبَةِ [وَ حَبِيبَهُ ] الْمُصْطَفَى، وَ قَرِينَةِ [وَ قَرِينَهُ ] الْمُرْتَضَى، وَ سَيِّدَةِ النِّسَاءِ، وَ مُبَشِّرَةِ الْأَوْلِيَاءِ، حَلِيفَةِ الْوَرَعِ وَ الزُّهْدِ، وَ تُفَّاحَةِ الْفِرْدَوْسِ وَ الْخُلْدِ الَّتِي شَرَّفْتَ مَوْلِدَهَا بِنِسَاءِ الْجَنَّةِ، وَ سَلَلْتَ مِنْهَا أَنْوَارَ الْأَئِمَّةِ، وَ أَرْخَيْتَ دُونَهَا حِجَابَ النُّبُوَّةِ، اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَيْهَا صَلاةً تَزِيدُ فِي مَحَلِّهَا عِنْدَكَ، وَ شَرَفِهَا لَدَيْكَ، وَ مَنْزِلَتِهَا مِنْ رِضَاكَ، وَ بَلِّغْهَا مِنَّا تَحِيَّةً وَ سَلاماً، وَ آتِنَا مِنْ لَدُنْكَ فِي حُبِّهَا فَضْلاً وَ إِحْسَاناً وَ رَحْمَةً وَ غُفْرَاناً، إِنَّكَ ذُو الْعَفْوِ الْكَرِيمِ.
و خالص قلبش، و جگر گوشه اش، و انتخاب شده از جانب تو، و تحفه اي كه به جانشينش اختصاص دادي، و محبوبه مصطفي، و همسر مرتضي، بانوي بانوان، و مژده دهنده اولياء، و هم پيمان ورع و زهد، و سيب فردوس و بهشت جاويد، بانويي كه شرافت دادي تولّدش را به زنان بهشت، و خارج كردي انوار امامان را از صدف وجود او، و انداختي در مقابلش پرده نبوّت را، خدايا بر او درود فرست، درودي كه بيفزايد بر مقامش نزد تو، و بر شرفش در پيشگاهت، و بر منزلتش از خشنودي ات، و به او از جانب ما تحيت و سلام برسان، و به ما در راه دوستي اش از جانب خود، فضل و احسان و رحمت و آمرزش عنايت كن، تو صاحب گذشت و بزرگواري هستي.
مؤلّف گويد: شيخ در «تهذيب» فرموده: آنچه در فضل زيارت آن معظّمه روايت شده، بيشتر از آن است كه شمارش شود و علاّمه مجلسى از كتاب «مصباح الانوار» نقل كرده: از حضرت فاطمه عليها السلام روايت شده: پدرم به من فرمود: هركه بر تو صلوات فرستد، حق تعالى او را بيامرزد و در هر جاى بهشت كه باشم به من ملحق كند.[۴]
برای آگاهی بیشتر پاسخهای زیر را مطالعه فرمایید:
نمایه: اعمال ماه ربیع الثانی و جمادی الاولی، پاسخ شماره ۱۸۶٫
نمایه: زندگی نامه حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها از ولادت تا شهادت، پاسخ شماره ۲۰۱٫
[۱] . بحارالأنوار، محمّد باقر المجلسی (م ۱۱۱۱ ق)، المکتبه الاسلامیه، ج ۹۸، ص ۲۷۵.
[۲] . مفاتیح الجنان، اعمال ماه جمادی الآخره، ص ۵۲۳-۵۲۵٫
[۳] . ر. ک: ترجمه المراقبات؛ اقبال، ص ۶۲۱-۶۲۳٫
[۴] . مفاتیح الجنان، زیارت حضرت فاطمه زهرا علیها السلام، ص ۵۵۶-۵۶۰٫