سؤال ۲۲۴: حكم گرفتن روزه مستحبي با داشتن روزه قضا چیست؟ آیا این کار روزه ای را که گرفته ایم باطل می کند؟
پاسخ ۲۲۴: كسى كه روزۀ قضا يا روزۀ واجب ديگرى دارد (۱)، نمى‌تواند روزۀ مستحبى بگيرد (۲)، و چنانچه فراموش كند و روزۀ مستحب بگيرد، در صورتى كه پيش از ظهر يادش بيايد، روزۀ مستحبى او به هم مى‌خورد و مى‌تواند نيت خود را به روزۀ واجب برگرداند (۳) و اگر بعد از ظهر ملتفت شود، روزۀ او باطل است (۴) و اگر بعد از مغرب يادش بيايد، روزه‌اش صحيح است (۵) گرچه بى‌اشكال نيست.[۱]
(۱) آیت الله العظمی سيستانى: كسى كه روزۀ قضاى ماه رمضان دارد.
(۲) آیت الله العظمی فاضل: كسى كه روزۀ قضا دارد، نمى‌تواند روزۀ مستحبّى بگيرد و اگر روزۀ واجب ديگرى دارد، بنا بر احتياط واجب نمى‌تواند روزۀ مستحبّى بگيرد.
(۲) آیت الله العظمی بهجت: كسى كه روزۀ قضا دارد، نمى‌تواند روزۀ مستحبى بگيرد.
(۳) آیت الله العظمی سيستانى: به روزۀ قضا برگرداند.
(۴) آیت الله العظمی گلپايگانى و صافى: بلكه اگر بعد از مغرب يادش بيايد، معلوم نيست روزه‌اش صحيح باشد.
(۴) آیت الله العظمی سيستانى: بنا بر احتياط باطل است.
(۵) آیت الله العظمی زنجانى: كسى كه روزۀ قضاى ماه رمضان، يا بنا بر احتياط روزۀ واجب ديگرى غير ماه رمضان دارد، نمى‌تواند روزۀ مستحبى بگيرد، مگر اين كه به جهتى نتواند روزۀ واجب بگيرد ولى بتواند روزۀ مستحبى بگيرد، مثلًا اگر در سفر باشد و نذر كرده باشد كه در آن سفر روزۀ مستحبى بگيرد، روزه‌اش صحيح است و در جائى كه نمى‌تواند روزۀ مستحبى بگيرد چنانچه فراموش كند و روزۀ مستحبى بگيرد و در اثناء روز متوجه شود، روزۀ مستحبى او باطل است و حكم كسى را دارد كه هنوز نيت روزه نكرده است و در برخى موارد مى‌تواند نيت خود را به روزۀ واجب برگرداند. و در هر حال اگر بعد از مغرب يادش بيايد، روزۀ مستحبى او صحيح است.
(۵) آیت الله العظمی مكارم: كسى كه روزه قضاى ماه رمضان يا روزۀ واجب ديگرى بر ذمّه دارد جايز نيست روزه مستحبّى بگيرد و اگر فراموش كند و روزۀ مستحبى بگيرد چنانچه قبل از ظهر يادش بيايد مى‌تواند نيت خود را به روزه واجب برگرداند ولى اگر بعد از ظهر يادش بيايد روزه او باطل است.[۲] با داشتن روزه قضا روزه مستحبی نمی توان گرفت اما می تواند در روزهایی که روزه آن مستحب است نیت قضا کند. ان شاء الله از ثواب روزه مستحبی نیز بهره مند خواهد شد.[۳] اما شخصى كه احتمال مى‌دهد روزه قضا دارد اشکالی ندارد مى‌تواند روزه مستحبى بگيرد یا براى روزه مستحبى مانند اعتكاف نذر كند.[۴]
برای آگاهی بیشتر پاسخهای زیر را مطالعه فرمایید:
نمایه: حکم و نیت روزه یوم الشک، پاسخ شماره ۲۲۳٫
نمایه: چگونه برای روزه ماه رمضان نیت کنیم، پاسخ شماره ۲۲۲٫
نمایه: خوردن و آشامیدن سهوی در حال روزه، پاسخ شماره ۳۶٫
نمایه: دختران و پسران نوجوانان و تازه به سن تکلیف رسیده / روزه نگرفتن به دلیل ضعف شدید بدن، سوال شماره ۳۳٫
نمایه: چیزهایی که روزه را باطل می کند / آنچه که برای روزه دار مکروه است، پاسخ شماره ۳۷٫
نمایه: ادای کفاره روزه تا رمضان سال بعد، پاسخ شماره ۴۳٫
[۱] . توضیح المسائل (محشی – امام خمینی)، ج ۱، ص ۸۸۵، مسأله ۱۵۶۳؛ پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، فقه و احکام شرعی، کانال فقه و احکام، روزه مستحبی با داشتن روزه قضا؛ پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی، پرسش و پاسخ، روزه قضا؛ پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی نوری همدانی.
[۲] . همان، ص ۸۸۶، ذیل مسأله ۱۵۶۳٫
[۳] . پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی، پرسش و پاسخ، حکم روزه ی قضا در روزهای روزه ی مستحبی.
[۴] . استفتاءات جدید (مکارم)، ج ۱، ص ۹۴، مسأله ۲۸۹٫