سؤال ۲۳۸: دعای پیامبر (ص) در وداع با جمعه آخر ماه رمضان را ذکر کنید؟
پاسخ ۲۳۸: وداع در ميان ذو العقول اظهار حسرت است بر مفارقت دوستان. وداع اين ماه مبارک رمضان اظهار شكر حق سبحانه و تعالى است بر نعمت اين عبادت چنانكه احاديث بسيار در نماز واقع شده است كه چون نماز میخوانی نماز را به نحوى بخوان كه گويا آن را وداع مى‌كنى و گويا نماز آخر توست.
احاديث بسيار در وداع وارد شده است و بهترين دعاها در وداع دعای چهل و پنجم صحيفه كامله سجادیه است و بعد از آن اين دعاها و دعاهايى كه سید ابن طاوس رضى للّٰه عنه در اقبال ذكر كرده است[۱] و يكى از علماى ما شيخ دوريستى حديثى از حضرت سيد المرسلين صلى اللّٰه عليه و آله روايت كرده است كه در روز جمعه آخر وداع كن، و ظاهر اكثر احاديث وداع آن است كه در شب آخر كند و از عبارات دعوات ظاهر مى‌شود كه در وقت مفارقت نيز خوب باشد پس در جمعه وداع، وداع جمعه ها مى‌كند و در شب اخر وداع شبها و در روز آخر وداع روزها پس در آخر روز بهتر است كه واقع سازد و اگر در هر سه واقع سازد بهتر است و اگر نتواند وداع شب آخر را ترك نكند و اگر مانعى داشته باشد در روز هم خوب است.[۲]
دعای پیامبر (ص) در وداع با جمعه آخر ماه رمضان
در روايتی از جابر بن عبداللَّه انصارى نقل شده است كه در جمعه آخر ماه رمضان به محضر رسول خدا صلى الله عليه و آله شرفياب شدم؛ رسول خدا صلى الله عليه و آله به من فرمود: اين روز، جمعه آخر ماه رمضان است، با آن وداع كن و بگو:
«اَللّهُمَّ لا تَجْعَلْهُ اخِرَ الْعَهْدِ مِنْ صِیامِنا اِیّاهُ فَاِنْ جَعَلْتَهُ فَاجْعَلْنى مَرْحُوما وَلا تَجْعَلنى مَحْرُوما… [۳]؛بارخدایا! این را آخرین دوران روزه داری ما قرار مده و اگر قرار دهی، پس مرا بخشیده شده بگردان و محرومم قرار مده…».[۴]
رسول خدا صلى الله عليه و آله در ادامه فرمود: هر كس در اين روز اين دعا را بخواند، به يكى از دو خصلت نيكو دست يابد، يا آن كه ماه رمضان آينده را درك مى كند و يا به آمرزش و رحمت بى انتهاى خداوند مى رسد.[۵]
برای آگاهی بیشتر پاسخهای زیر را مطالعه فرمایید:
نمایه: دعای مختصر هر روز ماه مبارک رمضان، پاسخ شماره ۲۲۱٫
نمایه: زکات فطره: مقدار و موارد پرداخت زکات فطریه، پاسخ شماره ۵۶٫
[۱] . كليات مفاتيح نوين؛ ص ۸۰۸٫
[۲] . لوامع صاحبقرانی، ج ۶، ص ۶۱۷-۶۱۹٫
[۳] . مسائل الشیعه ج۱۰ص ۳۶۵٫
[۴] . كليات مفاتيح نوين؛ ص۸۰۸٫
[۵] . اقبال؛ ص ۲۴۳؛ بحارالانوار؛ ج ۹۵؛ ص ۱۷۲؛ كليات مفاتيح نوين ؛ ص۸۰۹٫