سؤال ۱۹۲: با سلام. لطفا برای توانایی جن و دعا برای دفع شر جن توضیحات لازم را برای اینجانب بفرستید؟ چون چند ماهی است که یک جن منو اذیت و آزار میده. داخل دیوار اتاقمه. صدا درمیاره. ازش نمیترسم اما شنیدم وجودشون برای انسان اسیب جسمی و روحی میاره. خواهش میکنم بفرمایید چطوری این جن رو از خونه بیرون کنم. من اهل نماز روزه هستم لطفا بگید چکارکنم؟
متاسفانه هرکاری انجام دادم مشکلاتم کماکان برقراره. تازگی داخل خوابم هم هستن. قصد ازار در خواب دارن. من حضرت زهرا رو صدامیزنم. و اونها میخندن. بهشون گفتم شما دیگه به چه مذهبی هستید که میخندین به حضرت. باز هم خندیدن وتوی خواب منو تحت فشار گذاشتن. حالا میدونم اینجا جای نقل خواب نیست. اما چون جز مشکلم بود باشما در میان گذاشتم. خواهش میکنم کمکم کنید یاعلی مدد.
پاسخ ۱۹۲: واژه جن که در لغت به معناى پوشیدگى و پنهانى است، در موارد متعددی در قرآن کریم ذكر شده است و سوره‌اى به همین نام نیز در قرآن وجود دارد که در آن برخی از ویژگی های این موجود پنهان، بیان گردیده است. بعنوان نمونه این موجود همانند انسان مادى بوده و از آتش[۱] و یا آمیختهاى از آتش[۲] آفریده شده است. جن موجودى است با شعور و اراده كه به اقتضاى طبیعتش از حواس بشر پوشیده مىباشد و در شرایط عادى، قابل درك حسى نیست. او مانند انسان، مكلف است[۳] و در آخرت برانگیخته مىشود. و در این جهان مىتواند مطیع یا عاصى، مؤمن یا مشرك و… باشد.[۴] و مؤمنین آنها در خدمت ائمه(ع) بوده و انسانهای مؤمن و شیعه را برادر خود میخوانند.[۵]
اگرچه جن از نظر قدرت فكرى ضعیف است زیرا درك او، دركى عقلى و قوى نیست و حداكثر خیالى و وهمى است ولى قدرت فیزیکی او زیاد است،از جمله مىتواند با سرعت زیاد كارهاى خارق العاده انجام دهد و بارهای سنگینى را در كمترین زمان جابهجا كند. در قرآن مجید داستان حضرت سلیمان (ع)وقتى عفریتى از جن مدعى مىشود که می تواند تخت بلقیس را در زمان بسیار اندکی از سرزمین بسیار دوری منتقل کند و به نزدآن حضرت بیاورد ،[۶] حضرت سلیمان او را تكذیب نمىكند.[۷] این دلیل برقدرت فوق العاده اجنه است.
درباره آزار و اذیت جنیان و ضرر وارد کردن به انسانها، مرحوم شیخ مفید در کتاب «ارشاد» آورده است: «در آثاری از ابن عباس نقل شده: زمانی که پیامبر اسلام (ص) به قصد جنگ با قبیله بنی مصطلق از مدینه خارج شد، هنگام شب به دره وحشتناک و صعب العبوری رسید. اواخر شب جبرئیل بر آن حضرت نازل شد و خبر داد که طایفه ای از جن در وسط دره جمع شده و قصد مکر و شر و آزار و اذیت شما و اصحابتان را دارند».[۸] از این قضیه معلوم می شود که حتی افراد مؤمن و نیکوکار ممکن است مورد آزار و اذیت گروه ها و افرادی از جن قرار گیرند. البته باید توجه داشت که اگر چه وجود جن امری واقعی است و آن ها در نوع خود شرور و صالح دارند و قدرت انجام كارهای بزرگ و فوق العاده ای دارند، اما واقعیت آن است كه بیش از اندازه در بارۀ این موجودات بزرگنمایی شده است و دروغ ها و خرافات زیادى در باره این موجود در اذهان مردم وجود دارد مثل اینكه آنها را صرفا موذی و پرآزار، كینه توز و بد رفتار می دانند که اگر یك ظرف آب داغ بریزید، آنها خانههایى را به آتش مىكشند و موهوماتی از این قبیل…كه با هیچ عقل و منطقی مناسبت ندارد و قابل قبول نیست[۹] علاوه برای انسان این امکان وجود دارد که با اتخاذ شیوه هایی از آزار آنان در امان بماند.
حال اگر اتفاق افتاده باشد که شخصی از چیزی می ترسد یا ممکن است مورد اذیت و آزار جن واقع شده باشد و بخواهد از این وضعیت خلاصی یابد توصیه می شود به برخی از راهکارهایی که در زیر بدان اشاره شده عمل نماید.
الف: برای در امان ماندن از شر هر جن و انس
- امام صادق(ع) فرمودند: “هر كه سوره جن را بسيار بخواند، در دنيا از چشم جنيان و دميدن‌ها و سحر و مكر ايشان محفوظ باشد.”[۱۰]
- روایت دیگری از امام صادق (ع) نقل شده كه در باره آثار و بركات سورة «الناس» فرمودند: مَن قرأها في منزله كلّ ليلة، أمن من الجنّ والوسواس، ومَن كتبها و علّقها على الأطفال الصغار حُفظوا مِن الجانّ بإذن الله تعالى؛ كسي كه سوره ناس را در منزلش قرائت كند، از جن و وسوسه ها محفوظ ميماند كسي كه آن سوره را بنويسد و بر اطفال كوچك ببندد، به اذن خداوند از شرّ جنيان محفوظ ميماند.[۱۱]
- از حضرت امام صادق عليه السّلام نقل شده که امام سجاد عليه السّلام مى فرمودند: هرگاه اين كلمات را بگويم، اگر جن و انس به زيان من گرد آيند باكى ندارم: بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ مِنَ اللَّهِ وَ اِلَى اللَّهِ وَ فى سَبيلِ اللَّهِ وَ عَلى مِلَّةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ اَللّهُمَّ اِلَيْكَ اَسْلَمْتُ نَفْسى وَ اِلَيْكَ وَجَّهْتُ وَجْهى وَ اِلَيْكَ اَلْجَاْتُ ظَهْرى وَ اِلَيْكَ فَوَّضْتُ اَمْرى اَللّهُمَّ احْفَظْنى بِحِفْظِ الاْيمانِ مِنْ بَيْنِ يَدَىَّ وَ مِنْ خَلْفى وَ عَنْ يَمينى وَ عَنْ شِمالى وَ مِنْ فَوْقى وَ مِنْ تَحْتى وَ ما قِبَلى وَادْفَعْ عَنّى بِحَوْلِكَ وَ قُوَّتِكَ فَاِنَّهُ لا حَوْلَ وَلاقُوَّةَ اِلاّ بِكَ به نام خدا، و به خدا، و از خدا، و به سوى خدا، و در راه خدا، و بر آيين رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش) خدايا خويشتن را تسليم تو كردم، و رويم را به جانب تو متوجه نمودم، و به تو پشت گرم شدم، و كارم را به تو وا گذاشتم، خدايا مرا به حفظ ايمان حفظ كن، از پيش رويم، و از پشت سرم، و از سمت راست و چپم، و از بالاى سرم و زير پايم، و آنچه نزد من است، به حول و نيرويت از من دور كن، زيرا جنبش و نيرويى جز تو نيست.[۱۲]
- امام سجاد(ع) در قسمتی از دعای ۲۳ صحیفه سجادیه این‌گونه از خدا درخواست می‌کند:
«…وَ أَعِذْنِي وَ ذُرِّيَّتِي مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ، وَ مِنْ شَرِّ السَّامَّةِ وَ الْهَامَّةِ و الْعَامَّةِ وَ اللَّامَّةِ، وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ شَيْطَانٍ مَرِيدٍ، وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ سُلْطَانٍ عَنِيدٍ، وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ مُتْرَفٍ حَفِيدٍ، وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ ضَعِيفٍ وَ شَدِيدٍ، وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ شَرِيفٍ وَ وَضِيعٍ، وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ صَغِيرٍ وَ كَبِيرٍ، وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ قَرِيبٍ وَ بَعِيدٍ، وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ مَنْ نَصَبَ لِرَسُولِكَ وَ لِأَهْلِ بَيْتِهِ حَرْباً مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ، وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ دَابَّةٍ أَنْتَ آخِذٌ بِناصِيَتِها، إِنَّكَ عَلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ».[۱۳]
خدایا! من و نسل مرا از شیطان رانده شده، از آسیب و گزند جانوران کشنده و زهردار و غیر آن و همه جانوران و چشم زخم و هر شیطان سرکش و هر پادشاه ستم‌کار، از شرّ هر انسان فرو رفته در ناز و نعمت و هر ناتوان و توانا، از شرّ هر بلند مرتبه و فرومایه، از شرّ هر کوچک و بزرگ و هر نزديک و دور، از شرّ هر جنّ و انس که برای پیامبرت و خاندان او جنگی به پا نمودند و از شرّ هر جنبنده‌ای که زمامش در اختیار تو است، پناه ده. بدرستی که تو بر راه راستی.
- اشجع سلمی نزد امام صادق(ع) آمد و گفت: آقای من! زیاد مسافرت میکنم و از برخی مناطق هراسآور گذر میکنم چيزى به من بیاموز كه آسوده خاطر باشم، امام(ع) فرمود: «چون از چيزى بترسى دست راست بر بالاى سر بگذار و با صدای بلند بخوان: أَ فَغَيْرَ دِينِ اللهِ يَبْغُونَ وَ لَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ طَوْعاً وَ كَرْهاً وَ إِلَيْهِ يُرْجَعُونَ»؛[۱۴] اشجع گفت: در يک وادى وارد شدم كه در آن جنّ بود و شنیدم که يكى گفت: او را بگيريد و من آن آيه را خواندم که به دنبال آن صدای دیگری شنیدم که میگفت: چگونه او را بگيریم كه در پناه آيه طيّبه در آمد.[۱۵]
ب: دعا برای دور کردن جن از خود
برای دور کردن جن از خود این دعای زیرا را بایستی سه روز و هر روزی سه بار خواند تا انشاءالله مؤثر واقع گردد. و اگر شخص پس از خواندن آن خوب نشد، توصیه می شود روزهای بیشتری بخواند تا برای همیشه از انسان دور شوند.
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله الذی خلق السموات و الارض و جعل الظلمات و النور ثم الذین کفروا بربهم یعدلون عزمت علیکم یا معشر الجن و الجنة و الیهود و الیودیة و النصران و النصرانیة و المؤمنین و المومنات و المسلمین و المسلمات بعزمة الله و عزمة رسول الله صلی الله علیه و آله و عزمت سلیمان ابن داوود علیه السلام
و عزّمت علیکم بکل اسم فی التوریة و بکل سورة و کلمة و حروف فی التوریة قم اخرج یا جنی یا جنیة یا ملعون یا ملعونة یا شقی یا شقیة یا داء یا رنج یا آفه یا زحمه یا عله من جسد … (نام مریض را ببرد) من مخ الی العظم و من العظم الی الشحم و من الشحم الی اللحم و من اللحم الی الجلد و من الجلد الی بین السماء و الارض قم اخرج باذن الله و بقوة الله بقدرة الله و بعزة الله و بجلال الله و بعظمة الله الذی لا اله الا هو الحی القیوم
و عزّمت علیکم بکل اسم فی الزبور و بکل سورة و کلمة و حروف فی الزبور قم اخرج یا جنی یا جنیة یا ملعون یا ملعونة یا شقی یا شقیة یا داء یا رنج یا آفه یا زحمه یا عله من جسد … (نام مریض را ببرد) من مخ الی العظم و من العظم الی الشحم و من الشحم الی اللحم و من اللحم الی الجلد و من الجلد الی بین السماء و الارض قم اخرج باذن الله و بقوة الله بقدرة الله و بعزة الله و بجلال الله و بعظمة الله الذی لا اله الا هو الحی القیوم
و عزّمت علیکم بکل اسم فی الصحف و بکل سورة و کلمة و حروف فی الصحف قم اخرج یا جنی یا جنیة یا ملعون یا ملعونة یا شقی یا شقیة یا داء یا رنج یا آفه یا زحمه یا عله من جسد … (نام مریض را ببرد) من مخ الی العظم و من العظم الی الشحم و من الشحم الی اللحم و من اللحم الی الجلد و من الجلد الی بین السماء و الارض قم اخرج باذن الله و بقوة الله بقدرة الله و بعزة الله و بجلال الله و بعظمة الله الذی لا اله الا هو الحی القیوم
و عزّمت علیکم بکل اسم فی القرآن و بکل سورة و کلمة و حروف و امر و نهی فی القرآن قم اخرج یا جنی یا جنیة یا ملعون یا ملعونة یا شقی یا شقیة یا داء یا رنج یا آفه یا زحمه یا عله من جسد … (نام مریض را ببرد) من مخ العظم و من العظم الی الشحم و من الشحم الی اللحم و من اللحم الی الجلد و من الجلد الی بین السماء و الارض قم اخرج باذن الله و بقوة الله بقدرة الله و بعزة الله و بجلال الله و بعظمة الله الذی لا اله الا هو الحی القیوم
پس از آنکه دعای فوق را خواند، چنین بگوید: و ان کنتم یهودیاً بحرمة موسی کلیم الله و ان کنتم نصرانیاَ بحرمة عیسی روح الله و ان کنتم مسلماَ بحرمة محمد رسول الله صلی الله علیه و آله ان لا تقربوا لهذا المریض (اگر زن باشد بگوید: لهذه المریضة و الا فسلط الله علیکم شواظٌ ملائکة من نار و نحاس فلا تنتصران یضربون وجوهکم و ایدیکم باذن الله. باشد که انشاءالله مؤثر واقع گردد.
دعای دیگری جهت احضار جن که از جمله مجرباتست در حضور آن شخص هفت مرتبه بخوانند و حتی اگر بهر کجا بخوانند تمام جن ها حاضر شوند و اگر در میان دو انگشت خود بدمد تمام آنها حاضر شوند و شخص بیمار تمام را دیده و سؤال و جواب نماید و از آنها بخواهد تا برای همیشه دور شوند. این دعا به این شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم. اَجِم اَلجا جامٍ اجِم دیمٍ عَلیامٍ بِرَسینٍ الجامٍ الجامٍ.[۱۶]
دوری از خرافات در مورد توانایی جن و توکل بخدا
گرچه در نظام هستى، وجود تمام اشيا خواه فرشته، جن و انسان و ساير موجودات محسوس و غير محسوس از ناحيه خداست و تنها مؤثريت آنها هم به اذن الهى بوده و محدوده‌اى معين دارد، اما متاسفانه از گذشته تا به امروز دل‌ها و تصورات بسيارى از مردم از توهمات و داستان‌هاى مربوط به جن پر بوده، به طورى كه گروهى به كلى منكر آن هستند و خرافه‌اى بيش نمی‌دانند و از جانب ديگر، برخى افكارشان از تصورات و خاطرات و داستان‌هاى اغراق‌آميز جن پرشده است و می‌توان گفت كه هر دو گروه راه افراط را پيش گرفته‌اند. دين مبين اسلام حقيقت آن‌را ثابت می‌داند و تصورات واهى را در مورد جن تصحيح می‌كند و اوهام و خرافات را از افكار و دل‌ها می‌زدايد و دل‌ها را از سلطه توهمات آزاد می‌گرداند. از اين‌رو؛ سوره‌اى را در قرآن به بيان ويژگی‌هاى آن اختصاص داده است.[۱۷]
خداوند همواره در كلام نورانى قرآن مجيد متذكر شده كه به اسباب مادى و غير مادى استقلالى ندارند، حيات و مرگ، سود و زيان و… همه در يد قدرت خداست و بايد در تمام حالات به ياد او بود و به او توكل نمود و به او پناه برد كه در اين صورت هيچ موجودى نمی‌تواند آسيبى برساند: «ا… و ليس بضارّهم شيئاً الا باذن الله»[۱۸]
نتیجه گیری: توصیه می شود در مرحله اول به خداوند متعال پناه برده و تنها به او توکل کنید و بدانید که هیچ حول و قوه ای نیست مگر به اذن پرودگار عالم. ثانیا اگر در چنین شرایطی احساس کردید که ممکن است مورد آزار و اذیت آنها قرار بگیرید یا از وجود آنها هراس دارید، به توصیه هایی از معصومین علیهم السلام که برخی از آنها در بالا ذکر شد، عمل نمایید. همچنین توصیه می شود حتی المقدور تا رهایی از این شرایط از تنهایی دوری کرده و ارتباط خود با خداوند متعال و اهل بیت (علیهم السلام) را تحکیم ببخشید.
اما نسبت به برخی از مواردی که در خواب می بینید، لازم است گفته شود که این نوع خواب ها حاصل تفکراتی هستند که ذهنتان در طول این مدت درگیر آن بوده و شما آنها را در خواب می بینید و لذا تعبیری نداشته و نمی توان بدان استناد کرد!
برای آگاهی بیشتر پاسخ زیر را مطالعه فرمایید:
نمایه: زمان ارتباط با خدا و شرایط استجابت قطعی دعا، پاسخ شماره ۸۱٫
[۱] . حجر، ۲۷: “والجانَّ خلقناه من قبلُ من نارالسموم”، و جان را از پيش، از آتش زهرآگين آفريديم.
[۲] . رحمن، ۱۵: “وخلق الجان من مارج من نار”؛ و جن را از آميختهاى از آتش آفريديم.
[۳] . حِجر، ۲۹-۴۲، جن، ۱۱-۱۵
[۴] . قاموس قرآن، واژهى جن.
[۵] . ميزان الحكمه، محمدي ري شهري، ناشر مكتب الاعلام الاسلامي، ۱۴۰۳ ه. ق، ۱۳۶۲ ه. ش، ج ۲، ص ۱۱، ح ۲۶۵۸؛ اصول كافي (مترجم)، ج ۲، كتاب الحجة، “باب آمدن جن نزد ائمه(ع) و پرسيدن از مسايل ديني”، ص ۲۴۳، ح ۴٫ لازم به يادآوري است ۷ حديث ديگر درباره جن در همين كتاب آورده شده است؛ سفينة البحار، للشيخ عباس القمي، دار الاسوه، الطبعة الثانية، ۱۴۱۶ ه. ق، ج ۱، باب الجيم بعده النون، ص ۶۷۳؛ معارف قرآن، استاد مصباح يزدي، ص ۳۱۶٫
[۶] . نمل، ۴۰ – ۳۰٫
[۷] . جوادى آملی، عبدالله، تفسير موضوعى، ج۱، ص ۱۱۹٫
[۸] . شيخ مفيد، ارشاد، ص ۳۹۹.
[۹] . مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، ج ۲۵، دارالكتب الاسلاميه، چاپ نهم، ص۱۵۵ و ۱۵۶٫
[۱۰] . شيخ صدوق، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، چ دار الرضى، قم، بي تا،۱۴۰۶ ق، ص ۱۲۰٫
[۱۱] . بحراني، سيد هاشم، البرهان في تفسير القرآن، چ بنياد بعثت،۱۴۱۶٫ج۵، ص۸۱۷٫
[۱۲] . ر.ک: مفاتیج الجنان.
[۱۳]. علی بن الحسین(ع)، الصحیفة السجادیة، ص ۱۱۴، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش.
[۱۴]. آل عمران، ۸۳: «آيا جز دين خدا را می‌جويند؟ با آن‌كه هر كه در آسمان‌ها و زمين است خواه و ناخواه سر به فرمان او نهاده است، و به سوى او بازگردانيده می‌شوند».
[۱۵]. طوسی، محمد بن حسن، الأمالی، ص ۲۸۱ – ۲۸۲، قم، دار الثقافة، قم، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
[۱۶] . کلیات مجمع الدعوات کبیر، چاپ گراوری، عزآئم احضار اجنه، ص ۶۳-۶۵٫
[۱۷]. تفسير فى ظلال القرآن، ج ۶، ص ۲۷ – ۲۸٫
[۱۸]. مجادله، ۱۰٫