سؤال ۲۰۳: حکم شرعی اکستنش مژه یا کاشت مژه مصنوعی را توضیح دهید؟ آیا اکستنشن با کاشت مژه متفاوت است؟ آیا مانعی برای رسیدن آب به اعضاء وضو هستند؟ در آن صورت چگونه باید وضو گرفت؟
پاسخ ۲۰۳: یکی از شرط های (شرط سیزدهم) وضو این است که در اعضاى وضو مانعى از رسيدن آب نباشد.[۱] و از آنجا که برای اکستنشن نمودن مژه ها تار‌هایی از ترکیبات مصنوعی از جنس مو می‌سازند و به صورت تک به تک لابه لای مژه‌های پلک با چسب اضافه می‌شوند و یا همچنین برای استفاده از مژه مصنوعی بایستی چسب به کار برد، اگر این چسب روی پوست قرار بگیرد -که در آن صورت مانع رسیدن آب به پوست می شود- باید برای وضو و غسل آن مانع (چسب) را برطرف نمود و سپس اقدام به وضو و غسل کرد.
اما اگر امکان برطرف کردن آن مانع وجود ندارد و یا موجب عسر و حرج می شود، باید برای وضو گرفتن یا غسل کردن به وظیفه جبیره عمل کرد. یعنی با همان تری دست که شخص در حال گرفتن وضو یا غسل می باشد، آن مانع را مسح نماید و بدینوسیله وضو و غسل ایشان صحیح خواهد بود.
نکته: در روش اکستنشن که مژه ها با چسب به پوست متصل می شوند، اگر شخص از مهارت کافی برخوردار باشد خودش می تواند با استفاده از یک محلول پاک کننده (Extension Glue Remover) آنها را بردارد. چنانچه امکان برداشتن آن بدون عسر و حرج وجود دارد، باید قبل از وضو و غسل آن را برطرف کند. در غیر اینصورت به روشی که توضیح داده شد باید روی مانع را با تری آب وضو یا غسل با دست خود مسح نمود. به این روش وضو یا غسل جبیره می گویند.
کاشت مژه
اما در کاشت مژه که با اکستشن نمودن مژه متفاوت بوده و تحت نظر پزشک انجام می شود، چنانچه به صورت طبیعی و بدون استفاده از مانعی همانند چسب بر روی پوست کاشته می شود و به نحوی قابلیت رشد داشته و جزء بدن به شمار آید، مانعی برای وضو و غسل نمی باشد. در غیر این صورت به همان روش فوق برای وضو و غسل عمل شود.
ضمیمه: پاسخ مراجع عظام تقلید در این مورد به شرح زیر است:
حضرت آیت الله العظمی خامنه ای: هر چند این عمل به خودی خود اشکالی ندارد، اما چنانچه مانع رسیدن آب به مژه‌ها -هر چند به نحو جزئی- شود، و برداشتن آن در هنگام وضو یا غسل ممکن نبوده و یا همراه با حرج و مشقت باشد، جایز نیست. در هر حال، کسی که چنین عملی انجام داده است، چنانچه نتواند در وقت وضو یا غسل آن مانع را بر طرف کند و یا بر طرف کردن آن مشقت داشته باشد، باید به وظیفه غسل و وضوى جبیره‌اى عمل کند؛ یعنى با دست مرطوب، مانع را مسح نماید.
اگر درآوردنش هنگام وضو و غسل برای او ممکن بوده و حرج و مشقت نداشته باشد، وضو و غسل با وجود چنین مانعى باطل است و اگر درآوردنش ممکن نباشد و یا همراه با حرج و مشقت باشد، ایجاد چنین مانعى که موجب تبدّل وظیفه وضو و غسل به وضو و غسل جبیره‌اى مى‌شود، چنانچه در غیر وقت نماز باشد، مانع ندارد ولى در وقت نماز باید وضو یا غسل را انجام دهد سپس مبادرت به ایجاد مانع نماید، و چنانچه نتواند در وقت وضو یا غسل آن مانع را برطرف کند و یا بر طرف کردن مانع حرج و مشقت داشته باشد، باید به وظیفه غسل و وضوى جبیره‌اى عمل کند؛ یعنى با دست مرطوب مانع را مسح نماید. یاحقّ.[۲]
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی: در صورتی که مانع رسیدن آب به بدن نباشد اشکالی ندارد[۳] و اگر مانع باشد تنها در صورت ضرورت جایز است،[۴] و در این صورت حکم جبیره دارد. یاحقّ.[۵] بنابراین در صورتی که ضرورتی برای این کار نباشد آن را ترک کنند، و چنانچه ضرورتی وجود داشته باشد و امکان جداسازی آن، به هنگام غسل نباشد، بصورت عادی غسل را انجام می دهد.[۶]
حضرت آیت الله العظمی سیستانی: اگر مانع رسیدن آب به مژه‌ها هر چند به نحو جزئی شود جایز نیست.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی: چنانچه مانع وصول آب به پوست و مواضع غسل یا وضو باشد اشکال دارد و برای غسل یا وضو باید ازاله شود.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی: چنانچه توسط نامحرم بوده و یا مانع از رسیدن آب در وضو و غسل به بدن باشد حرام است ولی در صورت ارتکاب، باید علاوه بر وضو و غسل جبیره‌ای احتیاطاً تیمم بدل از غسل یا وضو نیز بنماید.[۷]
برای آگاهی بیشتر حتما پاسخهای زیر را مطالعه فرمایید:
نمایه: مانع بودن کاشت ناخن برای غسل و وضو، پاسخ شماره ۳٫
نمایه: وضو و غسل و حج با تاتو و خالکوبی، پاسخ شماره ۵٫
نمایه: خالکوبی: شک و اطمینان از نبود مانع در اعضاء وضو، پاسخ شماره ۶۲٫
نمایه: وضوی جبیره: لاک زدن روی ناخن دست و پا، پاسخ شماره ۷۲٫
نمایه: حکم پوشیدن ناخن و موی مصنوعی از نامحرم، پاسخ شماره ۱۲۷٫
نمایه: حکم استفاده از موی مصنوعی (کلاه گیس) برای وضو، غسل و نماز، پاسخ شماره ۱۴۰٫
نمایه: حکم شرعی کاشت ناخن مصنوعی، پاسخ شماره ۱۷۰٫
[۱] . توضيح المسائل (محشى – امام خمينى)، ج۱، ص: ۱۷۶٫
[۲] . پورتال انهار، پرسش و پاسخ، حکم کاشت مژه.
[۳] . پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی، حکم وضو با مژه کاشته شده.
[۴] . همان، حکم کاشت ناخن و مژه مصنوعی.
[۵] . پورتال انهار، پرسش و پاسخ، حکم شرعی کاشت مژه.
[۶] . پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی، حکم کاشت ناخن یا مژه مصنوعی برای غسل.
[۷] . استفتاء از دفاتر معظم له.