سؤال ۳۹: پایه های فکری ناقصی دارم. مطالعات منسجمی نداشته ام. چه بخوانم؟ چه کلاسی بروم؟ برای برنامه ریزی تابستان نیاز به مشورت دارم.
پاسخ ۳۹: در جواب شما مطالبی قابل تذکر است و آن؛ شناخت استعدادها و توانایی، داشتن ارادۀ قوی برای رهایی از سردرگمی، اعتماد به نفس و پذیرفتن واقعیات از جمله مسائلی است که برای رشد و تعالی انسان بسیار با اهمیت است.
این که بیان می دارید پایه های فکری ناقصی دارید و یا مطالعات منسجمی تا کنون نداشته اید، همگی بیانگر این واقعیت است که خواهان رشد و تعالی خویش هستید. نیاز شدید شما به کسب علم و معرفت و دریافت برنامه ای منسجم قابل تقدیر است.
کمیت یا کیفیت
روزی دو الی سه ساعت مفید با تمرکز و علاقه کامل مطالعه کردن بهتر است یا روزی ده ساعت با حواس پرتی؟ مطالعه یک کتاب مورد علاقه بهتر است یا چندین کتاب مختلف از رشته های متفاوت و غیر مورد علاقه؟ پذیرفتن واقعیت، احساس رضایت قلبی از آنچه که هستید و سعی در اثبات توانایی خویش برای خود بهتر است یا اجبار خویش به داشتن برنامه های زیاد برای اثبات خود به دیگران؟ و سوالات دیگری که می توانید طرح کرده و از خود بپرسید. این یکی از روش های فوق العاده موثر از دید روانشناسان برای رهایی از سردرگمی و رفع مشکل است.
مسلما اگر بتوانید پاسخ های صحیحی برای سوالات خود بیابید نیمی از راه را با موفقیت طی کرده اید.
اما اینکه در این فرصت چند ماهه چه بخوانید و چه کلاس هایی شرکت کنید به خیلی امور از جمله علایقتان بستگی دارد. چنانچه فردی هستند که کنکور در پیش دارید، بایستی با یک برنامه ریزی صحیح برای این امر آماده شوید. اگر هنوز در پایه های تحصیلی پایین تری قرار دارید و یا این مرحله را پشت سر گذاشته اید، ابتدا پس از یافتن پاسخ های خود به سوالات ذهنی تان کارهای روزمره خود را جوری برنامه ریزی کنید که بتوانید ضمن شرکت در کلاس های تقویت مهارت و انجام کارهای روزمره خود به مطالعه کتاب های دینی و مورد علاقه تان بپردازید.
برنامه ریزی
داشتن خواب منظم، دوری از استرس، خوردن غذای مناسب، ورزش روزانه، داشتن سرگرمی، صحبت کردن با خانواده و مشورت با افراد متخصص، شرکت در کلاس های تقویت مهارت مورد علاقه، مطالعه کتاب های دینی و مورد علاقه و از همه مهمتر ارتباط با خداوند متعال و انجام وظایف دینی از جمله مواردی است که می توانید با تقسیم ساعات شبانه روز خود همه آنها به نحوی صحیح و موثر برنامه ریزی کنید.
حدیث
در ارتباط با برنامه ای مناسب و منسجم برای کارهای روزمره خود، توجه شما را به گفتار ارزنده مولای متقیان حضرت علی (ع) جلب می کنیم: “لِلْمُؤْمِنِ ثَلَاثُ سَاعَاتٍ فَسَاعَةٌ ینَاجِی فِیهَا رَبَّهُ وَ سَاعَةٌ یرُمُّ مَعَاشَهُ وَ سَاعَةٌ یخَلِّی بَینَ نَفْسِهِ وَ بَینَ لَذَّتِهَا فِیمَا یحِلُّ وَ یجْمُلُ وَ لَیسَ لِلْعَاقِلِ أَنْ یكُونَ شَاخِصاً إِلَّا فِی ثَلَاثٍ مَرَمَّةٍ لِمَعَاشٍ أَوْ خُطْوَةٍ فِی مَعَادٍ أَوْ لَذَّةٍ فِی غَیرِ مُحَرَّمٍ”.[۱]؛ مؤمن سه ساعت دارد: ساعتی که در آن با پروردگارش راز و نیاز می نماید و ساعتی که در آن معاش خود را اصلاح می کند و ساعتی که بین خویش و بین لذتی که حلال و نیکو است، آزاد گذارد.
تصمیم
همانطور که می دانید، افراد مختلفی کتب، مقالات و نظرات مختلفی برای داشتن یک برنامه ریزی مفید و مؤثر نوشته و منتشر کرده اند، اما تا زمانی که خود شما تصمیم به کسب موفقیت نگرفته اید، نمی توانید به این امر مهم دست یابید. بنابراین توصیه می شود، ابتدا علایق خود را شناسایی کرده و ضمن تمرکز و تقویت آن اهداف کوتاه مدت و بلند مدتی را برای کسب موفقیت تعیین کنید. توجه به این نکته نیز خالی از لطف نیست که ما مخلوق خداوند متعال هستیم که قادر به انجام کارهای مثبت فراوانی در زندگی خود می باشیم. پس با توکل بخداوند برای کسب موفقیت و رشد و تعالی دنیوی و اخروی خویش گام برمی داریم.
موفق و مؤید باشید.
[۱] . نهجالبلاغة، خ ۳۹۰، ص ۵۴۵٫
