سؤال ۴۴: آیا ترشحات زنانه که بین دو عادت ماهانه دیده می شود، نجس است؟ آیا حکم استحاضه را دارد؟ در آنصورت آیا وضو را باطل می کند؟ احکام استحاضه: حکم ترشحات زنانه بین دو عادت ماهانه را توضیح دهید.
پاسخ ۴۴: پاسخ مراجع عظام تقلید (حفظهم الله) به شرح زیر است:
دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی):
اگر خون و لك‌بينى نباشد، پاك است و موجب نقض طهارت نمى‌شود.
دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مدظله العالی):
در صورتيكه آن ترشحات مخلوط با خون نباشد طاهرند. البته چنانچه مخلوط با خون باشند حكم استحاضه دارد.
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):
ترشحات اگر خون آلود نباشد پاک است.
بنابر این در فرض سؤال و آنچه که مراجع مذکور فرموده اند در صورتی که خون و لک بینی نباشد پاک بوده و مشمول احکام استحاضه نمی باشد. لذا مبطل وضوء نیست.[۱]
نکته: چنانچه زن در ايام عادت لك و ترشحات ببيند ولى ترشح به مقدار سه روز- هر چند در باطن مجرى- نباشد حكم استحاضه را دارد.[۲]
احکام استحاضه: حکم ترشحات زنانه بین دو عادت ماهانه
«استحاضه» يكى از خونهايى است كه از زن خارج مى‌شود، و زن را در موقع ديدن اين خون «مستحاضه» گويند؛ اين خون در بيشتر اوقات سرد و زرد رنگ است و بدون فشار و سوزش بيرون مى‌آيد و غليظ نيست؛ ولى ممكن است گاهى سياه يا سرخ و گرم و غليظ باشد و با فشار و سوزش بيرون آيد.مستحاضه ضمن رعايت دستوراتى كه در زير به حسب وظيفه‌اش بيان مى‌شود بايد تكاليف واجب خويش از قبيل نماز، روزه و … را به جا آورد.
اقسام استحاضه: خون استحاضه بر سه قسم است:
۱- قليله؛ و نشانه‌اش اين است كه خون هنگام بيرون آمدن به درون پنبه‌اى كه زنان به خود مى‌گيرند نفوذ نكند و تنها روى پنبه آلوده شود؛ كه در اين صورت زن بايد براى هر نماز يك وضو بگيرد و بنابر احتياط واجب پنبۀ خود را عوض نموده يا آب بكشد و ظاهر محل خروج خون را در صورتى كه آلوده شده تطهير نمايد.
۲- متوسطه؛ و نشانه‌اش اين است كه خون به درون پنبه راه يافته ولى به طرف ديگر آن نفوذ نكرده و به دستمال يا چيز ديگرى كه معمولًا زنها براى جلوگيرى از خون مى‌بندند نرسد، كه در اين صورت زن بايد براى نماز صبح غسل نموده و وضو بگيرد و پس از آن براى هر نماز، خواه واجب و خواه مستحب، تا صبح روز بعد يك وضوى جداگانه بگيرد، و بنابر احتياط وضوى نماز صبح را پيش از غسل انجام دهد، و همچنين براى هر نماز دستمال يا پنبۀ خود را عوض نموده و يا آب بكشد و ظاهر مخرج خون را تطهير نمايد.
۳- كثيره؛ و نشانه‌اش اين است كه خون به درون پنبه راه يافته و از سوى ديگر آن خارج شده و به دستمال روى آن برسد، كه در اين صورت بايد يك غسل براى نماز صبح، و يك غسل براى نماز ظهر و عصر در صورتى كه با هم خوانده شود، و يك غسل ديگر نيز براى نماز مغرب و عشا در صورتى كه با هم خوانده شود بنمايد.و بنابر احتياط واجب براى هر نماز، خواه واجب و خواه مستحب، يك وضوى جداگانه بگيرد، و وضوى نمازى را كه بلافاصله پس از غسل مى‌خواند پيش از غسل انجام دهد، و نيز بنابر احتياط واجب براى هر نماز دستمال يا پنبه را عوض نموده و مخرج خون را تطهير نمايد.لازم به يادآورى است كه كافى بودن يك غسل براى نماز ظهر و عصر و همچنين براى نماز مغرب و عشا در صورتى است كه ميان نماز ظهر و عصر و نيز ميان نماز مغرب و عشا فاصله و جدايى نيندازد؛ وگرنه بايد براى هر يك از نمازهاى عصر يا عشا نيز يك غسل جداگانه انجام دهد.[۳]
[۱] . استفتاء از دفاتر معظم له (حفظهم الله).
[۲] . معارف و احکام بانوان، ص ۸۱٫
[۳] . همان، صفحات ۸۶-۸۷؛ توضیح المسائل مراجع (المحشی)، جلد ۱، صفحات ۲۳۳-۲۳۴٫