سؤال ۵۳: آیا به پول پاداش آخر خدمت و پاداش حسن انجام کار و جبران ذخیره مرخصی و عیدی که دولت به کارمند میدهد خمس تعلق می گیرد یا خیر؟
پاسخ ۵۳: نظر مراجع عظام تقلید (حفظهم الله) در مورد این سؤال به شرح زیر است:
دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
به طور کلی به پاداش و عیدی خمس تعلق نمی گیرد.[۱]
مقام معظم رهبری در پاسخ به سوالی مشابه که آيا هبه و هديۀ عيد (عيدى) خمس دارد؟ می فرمایند: هبه و هديه خمس ندارد، هر چند احوط اين است كه اگر از مخارج سال زياد بيايد، خمس آن پرداخت شود.[۲]
دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
در صورتيكه اين گونه مبالغ را قبل از سرسال بگيريد و تا رسيدن سر سال شما كه همان اولين روز استخدام شما ميباشد اين اموال صرف در مخارج سالانه شما نشوند و باقى باشند خمس آنرا بايد بدهيد. [۳]
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
عيدى و پاداش حكم حقوق ماهيانه را دارد اگر در عرض سال صرف مؤونه شود خمس ندارد. و اللّه العالم.[۴]
امام خمینی (ره): ایشان در پاسخ به این سوال که آيا عيدى و پاداشى كه دولت به كارمندان مىدهد و به صورت پول نقد و يا سكه آزادى است خمس دارد يا نه؟ فرموده اند: خمس ندارد.[۵]
آیت الله العظمی تبریزی (ره): چنانچه صرف در مؤونۀ سال نشود خمس دارد، و الله العالم.[۶]
برای آگاهی بیشتر به پاسخ های زیر مراجعه فرمایید:
نمایه: خمس پس انداز مسکن، پاسخ شماره ۳۵٫
نمایه: خمس قرض الحسنه: دستگردان و مصالحه، سوال شماره ۲۷٫
[۱] . اجوبه الاستفتائات فارسی، ص ۱۷۷؛ پایگاه دفتر حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، اجوبه الاستفتائات، احکام هبه، هدیه، جایزه بانکی، مهر و ارث.
[۲] . توضیح المسائل مراجع (المحشی – امام خمینی)، ج ۲، ص ۶۸٫
[۳] . استفتاء از دفاتر معظم له.
[۴] . جامع الاحکام (صافی)، ج ۱، ص ۱۷۹٫
[۵] . استفتاءات (امام خمينى)، ج۱، ص: ۴۰۹٫
[۶] . استفتائات جدید (تبریزی)، ج ۱، ص ۱۷۰٫