post

ادای کفاره روزه تا رمضان سال بعد

سؤال ۴۳: اگر کسی کفاره رمضان بر عهده اش باشد، آیا باید آن را تا رمضان بعدی ادا کند؟

پاسخ ۴۳: مراجع عظام تقلید می فرمایند: “كسى كه كفّاره روزه رمضان بر او واجب است، بايد يك بنده آزاد كند (امروزه بنده آزاد كردن موضوعیت ندارد)، يا دو ماه روزه بگيرد (بايد سى و يك روز آن را پى در پى بگيرد و اگر بقيه آن پى در پى نباشد اشكال ندارد.[۱])، يا شصت فقير را سير كند يا به هر كدام يك مُد (که تقریباً «۷۵۰» گرم یا ده سير است) طعام يعنى گندم يا جو و مانند اينها بدهد و چنانچه اينها برايش ممكن نباشد هر چند مد كه مى‏تواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد بايد استغفار كند، اگر چه مثلًا يك مرتبه بگويد «استغفر اللَّه» و احتياط واجب در فرض اخير آن است كه هر وقت بتواند، كفاره را بدهد.[۲]

بنابراین، تا جایی که ممکن است باید قبل از رمضان بعدی کفاره را ادا نماید و اگر نمی تواند استغفار کند و بعد از رمضان زمانی که توانایی پیدا کرد کفاره را ادا نماید.[۳]

برای آگاهی بیشتر به پاسخ های زیر مراجعه فرمایید:

نمایه: چیزهایی که روزه را باطل می کند / آنچه که برای روزه دار مکروه است، سوال شماره ۳۷٫

نمایه: دختران و پسران نوجوانان و تازه به سن تکلیف رسیده / روزه نگرفتن به دلیل ضعف شدید بدن، سوال شماره ۳۳٫

نمایه: باطل شدن روزه با دیدن فیلمها و عکسهای مستهجن، سوال شماره ۱۴٫

نمایه: خوردن و آشامیدن سهوی در حال روزه، سوال شماره ۳۶٫

نمایه: مقدار مسافت شرعی / شرایط شکسته شدن نماز مسافر، سؤال شماره ۱۹٫

نمایه: روزه گرفتن و نماز خواندن در مناطقی که طول روز و شب زیاد است، سؤال شماره ۱۷٫

[۱]. توضيح المسائل (المحشى للإمام الخميني)، ج ‏۱، ص ۹۲۸، م ۱۶۶۱٫

[۲]. همان.

[۳] . برای آگاهی بیشتر به سایت دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی سیستانی، احکام مبطلات و مکروهات روزه مراجعه فرمایید.

post

بقاء بر میت و تقلید ابتدایی

سؤال ۴۲: در حج عمره سؤال کردند مجتهد من کیست جواب دادم حضرت امام. گفتند بر اساس گفته کدام مجتهد زنده؟ غافلگیر شدم و اسم یکی از مراجع را گفتم. حال باید مجتهد زنده را مشخص کنیم. آیا حج عمره من اشکال داشته است؟ لطفا در خصوص بقاء بر میت و تقلید ابتدایی بطور کامل توضیح دهید. با تشکر

پاسخ ۴۲: نظر مراجع عظام تقلید (حفظهم الله) در این مورد به شرح زیر است: بیشتر

post

زندگی نامه حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها

سؤال ۴۱: لطفا زندگی نامه حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها را با ذکر منبع شرح دهید؟

پاسخ ۴۱: خَدیجَه دختر خُوَیلِد (درگذشت ۱۰ بعثت)، مشهور به خدیجه کبری(س) و ام المؤمنین، نخستین همسر پیامبر اکرم(ص) و مادر حضرت زهرا (س). خدیجه(س) قبل از بعثت با حضرت محمد (ص) ازدواج کرد و اولین زن و به عقیده برخی نخستین کسی است که به وی ایمان آورد. خدیجه همه ثروت خود را در راه نشر اسلام به کار گرفت. پیامبر(ص) به احترام خدیجه، در طول حیات او همسری دیگر برنگزید و پس از درگذشت وی همواره از او با نیکی یاد می‌کرد. بیشتر

post

کار کردن در مکانی که مشروب سرو می شود

سؤال ۴۰: اینجانب در یک کشور غیر اسلامی زندگی‌ می‌کنم. در این جا پیدا کردن کار مخصوصاً در چنین اوضاع بد اقتصادی جهان برای کسانی‌ که خارجی‌ هستند مشکل است. حال بفرمایید که آیا کار کردن در مکانی که مشروب در آن جا سرو می شود مثل رستوران، اشکالی‌ دارد؟

پاسخ ۴۰: نظر برخی از مراجع عظام تقلید (حفظهم الله) به شرح زیر است:

حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):

در صورتی که خود شما در زمینۀ مشروب و یا محرمات دیگر کار نکنید و صرفاً در بخش مواد حلال اشتغال داشته باشید مانعی ندارد. چرا که کار کردن در جایی که خود شما مشروبات الکلی را سرو کنید حرام است.[۱]

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

با توجه به این که پیدا کردن کار دیگر برای شما مشکل است مجازید این کار را ادامه دهید.

حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):

بردن شراب و غذای حرام برای اشخاص جایز نیست و گرفتن اجرت در مقابل آن حرام است.

توجه: یکی از یازده نجاست شراب است. ” آشاميدن آن حرام و در بعضى از اخبار بزرگترين گناه شمرده شده است و اگر كسى آن را حلال بداند در صورتى كه ملتفت باشد كه لازمه حلال دانستن آن، تكذيب خدا و پيغمبر صلى الله عليه و آله و سلم مى‏باشد كافر است . از حضرت امام جعفر صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمودند: شراب ريشه بديها و منشأ گناهان است و كسى كه شراب مى‏خورد، عقل خود را از دست مى‏دهد و در آن موقع خدا را نمى‏شناسد و از هيچ گناهى باك ندارد و احترام هيچ كس را نگه نمى‏دارد و حقّ خويشان نزديك را رعايت نمى‏كند و از زشتيهاى آشكار رو نمى‏گرداند و روح ايمان و خدا شناسى از بدن او بيرون مى‏رود و روح ناقص خبيثى كه از رحمت خدا دور است در او مى‏ماند و خدا و فرشتگان و پيغمبران و مؤمنين، او را لعنت مى‏كنند و تا چهل روز نماز او قبول نمى‏شود و روز قيامت روى او سياه است و زبان از دهانش بيرون مى‏آيد و آب دهان او به سينه‏اش مى‏ريزد و فرياد تشنگى او بلند است.”[۲]

برای آگاهی بیشتر به پاسخ زیر مراجعه فرمایید:

نمایه: حکم ترکیبات الکل یا ژلاتین در مواد غذایی، سوال شماره ۳۲٫

[۱] . سایت دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی سیستانی، پرسش و پاسخ، مشروبات الکلی.

[۲] توضيح المسائل (المحشى للإمام الخميني)، ج‏۲، ص۶۰۳٫

post

برنامه ریزی: سیر مطالعاتی در جهت تقویت پایه های فكری

سؤال ۳۹: پایه های فکری ناقصی دارم. مطالعات منسجمی نداشته ام. چه بخوانم؟ چه کلاسی بروم؟ برای برنامه ریزی تابستان نیاز به مشورت دارم.

پاسخ ۳۹: در جواب شما مطالبی قابل تذکر است و آن؛ شناخت استعدادها و توانایی، داشتن ارادۀ قوی برای رهایی از سردرگمی، اعتماد به نفس و پذیرفتن واقعیات از جمله مسائلی است که برای رشد و تعالی انسان بسیار با اهمیت است.

این که بیان می دارید پایه های فکری ناقصی دارید و یا مطالعات منسجمی تا کنون نداشته اید، همگی بیانگر این واقعیت است که خواهان رشد و تعالی خویش هستید. نیاز شدید شما به کسب علم و معرفت و دریافت برنامه ای منسجم قابل تقدیر است.

کمیت یا کیفیت

روزی دو الی سه ساعت مفید با تمرکز و علاقه کامل مطالعه کردن بهتر است یا روزی ده ساعت با حواس پرتی؟ مطالعه یک کتاب مورد علاقه بهتر است یا چندین کتاب مختلف از رشته های متفاوت و غیر مورد علاقه؟ پذیرفتن واقعیت، احساس رضایت قلبی از آنچه که هستید و سعی در اثبات توانایی خویش برای خود بهتر است یا اجبار خویش به داشتن برنامه های زیاد برای اثبات خود به دیگران؟ و سوالات دیگری که می توانید طرح کرده و از خود بپرسید. این یکی از روش های فوق العاده موثر از دید روانشناسان برای رهایی از سردرگمی و رفع مشکل است.

مسلما اگر بتوانید پاسخ های صحیحی برای سوالات خود بیابید نیمی از راه را با موفقیت طی کرده اید.

اما اینکه در این فرصت چند ماهه چه بخوانید و چه کلاس هایی شرکت کنید به خیلی امور از جمله علایقتان بستگی دارد. چنانچه فردی هستند که کنکور در پیش دارید، بایستی با یک برنامه ریزی صحیح برای این امر آماده شوید. اگر هنوز در پایه های تحصیلی پایین تری قرار دارید و یا این مرحله را پشت سر گذاشته اید، ابتدا پس از یافتن پاسخ های خود به سوالات ذهنی تان کارهای روزمره خود را جوری برنامه ریزی کنید که بتوانید ضمن شرکت در کلاس های تقویت مهارت و انجام کارهای روزمره خود به مطالعه کتاب های دینی و مورد علاقه تان بپردازید.

برنامه ریزی

داشتن خواب منظم، دوری از استرس، خوردن غذای مناسب، ورزش روزانه، داشتن سرگرمی، صحبت کردن با خانواده و مشورت با افراد متخصص، شرکت در کلاس های تقویت مهارت مورد علاقه، مطالعه کتاب های دینی و مورد علاقه و از همه مهمتر ارتباط با خداوند متعال و انجام وظایف دینی از جمله مواردی است که می توانید با تقسیم ساعات شبانه روز خود همه آنها به نحوی صحیح و موثر برنامه ریزی کنید.

حدیث

در ارتباط با برنامه ای مناسب و منسجم برای کارهای روزمره خود، توجه شما را به گفتار ارزنده مولای متقیان حضرت علی (ع) جلب می کنیم: “لِلْمُؤْمِنِ ثَلَاثُ سَاعَاتٍ فَسَاعَةٌ ینَاجِی فِیهَا رَبَّهُ وَ سَاعَةٌ یرُمُّ مَعَاشَهُ وَ سَاعَةٌ یخَلِّی بَینَ نَفْسِهِ وَ بَینَ لَذَّتِهَا فِیمَا یحِلُّ وَ یجْمُلُ وَ لَیسَ لِلْعَاقِلِ أَنْ یكُونَ شَاخِصاً إِلَّا فِی ثَلَاثٍ مَرَمَّةٍ لِمَعَاشٍ أَوْ خُطْوَةٍ فِی مَعَادٍ أَوْ لَذَّةٍ فِی غَیرِ مُحَرَّمٍ”.[۱]؛ مؤمن سه ساعت دارد: ساعتی که در آن با پروردگارش راز و نیاز می نماید و ساعتی که در آن معاش خود را اصلاح می کند و ساعتی که بین خویش و بین لذتی که حلال و نیکو است، آزاد گذارد.

تصمیم

همانطور که می دانید، افراد مختلفی کتب، مقالات و نظرات مختلفی برای داشتن یک برنامه ریزی مفید و مؤثر نوشته و منتشر کرده اند، اما تا زمانی که خود شما تصمیم به کسب موفقیت نگرفته اید، نمی توانید به این امر مهم دست یابید. بنابراین توصیه می شود، ابتدا علایق خود را شناسایی کرده و ضمن تمرکز و تقویت آن اهداف کوتاه مدت و بلند مدتی را برای کسب موفقیت تعیین کنید. توجه به این نکته نیز خالی از لطف نیست که ما مخلوق خداوند متعال هستیم که قادر به انجام کارهای مثبت فراوانی در زندگی خود می باشیم. پس با توکل بخداوند برای کسب موفقیت و رشد و تعالی دنیوی و اخروی خویش گام برمی داریم.

موفق و مؤید باشید.

[۱] . نهج‏البلاغة، خ ۳۹۰، ص ۵۴۵٫

post

حکم آموزش زناشویی با فیلم شهوت انگیز

سؤال ۳۸: آیا کسی که برای یادگیری اعمال شب زفاف فیلم مستهجن نگاه کند گناه کرده و آیا این اعمال در فیلم با اعمال سفارش شده در اسلام مغایرت دارد؟ اگر در حین دیدن فیلم یا عکس مستهجن فقط تحریک شوم  آیا اشکال دارد و موجب غسل می شود؟

پاسخ ۳۸: شب زفاف اولین شب همبستری دو زوجی است که با یکدیگر پیمان زناشویی بسته و زندگی مشترک خود را شروع می کنند. این شب بسیار مهم و مبارک بوده و تأثیر زیادی در زندگی و آینده زوجین دارد به همین دلیل لازم است که آداب آن طبق سنت اسلامی و آنچه در روایات و کتب اسلامی ذکر شده است انجام شود و از هر گونه گناه و نافرمانی خالق مهربان برای انجام اعمال این شب خود داری شود ازجمله دیدن فیلم های مستهجن به بهانه آموزش اعمال این شب که در بسیاری از موارد از دام هایی است که شیاطین برای انحراف اشخاص و خانواده ها گسترده اند. بیشتر

post

چیزهایی که روزه را باطل می کند / آنچه که برای روزه دار مکروه است

سؤال ۳۷: چیزهایی که روزه را باطل می کند نام ببرید؟ چه چیزهایی برای روزه دار مکروه است؟

پاسخ ۳۷: نُه چيز روزه را باطل مى‌كند: اول: خوردن و آشاميدن، دوم: جماع، سوم: استمناء، و استمناء آن است كه انسان با خود كارى كند كه منى از او بيرون آيد. چهارم: دروغ بستن به خدا و پيغمبر صلى اللّٰه عليه و آله و سلم و جانشينان پيغمبر عليهم السلام. پنجم: رساندن غبار غليظ به حلق. ششم: فرو بردن تمام سر در آب. هفتم: باقى ماندن بر جنابت و حيض و نفاس تا اذان صبح. هشتم: اماله كردن با چيزهاى روان. نهم: قى كردن.[۱]

چند چیز برای روزه‌دار مکروه است و از آن جمله است:

۱ ـ دوا ریختن به چشم و سرمه کشیدن، در صورتی که مزه یا بوی آن به حلق برسد.

۲ ـ انجام دادن هر کاری مانند خون گرفتن، و حمام رفتن که باعث ضعف می‌شود.

۳ ـ دارو در بینی ریختن، اگر نداند که به حلق میرسد، و اگر بداند به حلق میرسد جایز نیست.

۴ ـ بو کردن گیاه‌های معطّر.

۵ ـ نشستن زن در آب.

۶ ـ استعمال شیاف.

۷ ـ تر کردن لباسی که در بدن است.

۸ ـ کشیدن دندان، و هر کاری که به واسطه آن از دهان خون بیاید.

۹ ـ مسواک کردن با چوب تر.

۱۰ ـ بی‌جهت آب یا چیزی روان در دهان کردن.

و نیز مکروه است انسان بدون قصد بیرون آمدن منی زن خود را ببوسد، یا کاری کند که شهوت خود را به حرکت آورد.[۲]

برای آگاهی بیشتر به پاسخ زیر مراجعه فرمایید:

نمایه: دختران و پسران نوجوانان و تازه به سن تکلیف رسیده / روزه نگرفتن به دلیل ضعف شدید بدن، سوال شماره ۳۳٫

نمایه: باطل شدن روزه با دیدن فیلمها و عکسهای مستهجن، سوال شماره ۱۴٫

نمایه: خوردن و آشامیدن سهوی در حال روزه، سوال شماره ۳۶٫

————————

Index: Things from which a person keeping fast must abstain & Kaffarah (Expiation), question 372.

[۱] . توضيح المسائل (محشى – امام خمينى)، ج‌۱، ص: ۸۹۲٫

[۲] . همان، ص: ۹۲۶؛ سایت دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی سیستانی، توضیح المسائل، چیزهایی که روزه را باطل می کند.

post

خوردن و آشامیدن سهوی در حال روزه

سؤال ۳۶: آیا اگر بدون توجه به این که روزه هستم، چیزی بخورم روزه ام باطل می شود؟ آیا بین روزه واجب با مستحب در این جهت فرقی هست؟

پاسخ ۳۶: یکی از چیزهایی که باعث بطلان روزه می شود خوردن و آشامیدن از روی عمد است.[۱] که در این زمینه فرقی بین روزه واجب و مستحبی نیست. اما اگر روزه دار سهواً چيزى بخورد يا بياشامد، روزه‏اش باطل نمى‏شود.[۲]

اگر روزه دار عمداً چيزى بخورد يا بياشامد، روزۀ او باطل مى‌شود، چه خوردن و آشاميدن آن چيز معمول باشد مثل نان و آب، چه معمول نباشد مثل خاك و شيرۀ درخت و چه كم باشد يا زياد، حتى اگر مسواك را از دهان بيرون آورد و دوباره به دهان ببرد و رطوبت آن را فرو برد روزۀ او باطل مى‌شود مگر آن كه رطوبت مسواك در آب دهان به طورى از بين برود كه رطوبت خارج به آن گفته نشود.[۳]

برای آگاهی بیشتر به پاسخ زیر مراجعه فرمایید:

نمایه: دختران و پسران نوجوانان و تازه به سن تکلیف رسیده / روزه نگرفتن به دلیل ضعف شدید بدن، سوال شماره ۳۳٫

نمایه: باطل شدن روزه با دیدن فیلمها و عکسهای مستهجن، سوال شماره ۱۴٫

[۱] . توضيح المسائل (المحشى للإمام الخميني)، ج ‏۱، ص ۸۹۲ – ۸۹۱، م ۱۵۷۳- ۱۵۷۲٫

[۲] . همان، ص ۸۹۲، م ۱۵۷۵٫

[۳] . همان، م ۱۵۷۳٫

post

خمس پس انداز مسکن

سؤال ۳۵: با توجه به شرایط اسفناک اقتصادی کشور و افزایش اجاره و رهن خانه ها مجبور هستم تا مقداری از مبلغ ماهیانه را پس انداز کنم تا برای رهن سال بعد بتوانم آماده کنم آیا به این مبلغ خمس تعلق می گیرد؟ اگر مبلغ پس انداز کم باشد و برای افزایش آن به بانک داده و وام بگیرم آیا باز هم خمس دارد یا نه؟

جواب ۳۵: مقام معظم رهبری در پاسخ به این سؤال که: شخصى خانه‏اى براى سكونت ندارد و براى خريد مسكن يا تهيه ما يحتاج زندگى، مالى را پس‏انداز كرده است، آيا اين مبلغ خمس دارد؟ فرمودند: مال پس انداز شده از منفعت كسب اگر براى تأمين هزينه‏هاى زندگى باشد، سر سال خمسى، خمس دارد مگر اين كه پس انداز براى تهيّه لوازم ضرورى زندگى و يا تأمين هزينه‏هاى لازم باشد كه در اين صورت اگر بعد از سال خمسى در آينده نزديك (مثلًا دو سه ماه پس از سال خمسى) در راه‏هاى مذكور مصرف شود، خمس ندارد[۱] .

بنابر این طبق نظر ایشان، به پس انداز حساب قرض الحسنه مسکن شما، در صورتی که از منفعت کسب تان باشد و بعد از سال خمسی در آینده نزدیک جهت مسکن مصرف نکنید خمس تعلق می گیرد.

همچنین آیات عظام تقلید، در پاسخ به این پرسش که، آیا به پولی که جهت گرفتن وام مسکن، در بانک گذاشته می شود و چندین سال از آن می گذرد، خمس تعلق می گیرد؟ فرموده اند:

امام راحل (ره)، خامنه ای، سیستانی، تبریزی (ره)، مکارم و وحید: آری، خمس دارد.[۲]

فاضل (ره)، بهجت و نوری: اگر برای تهیه خانه مورد نیاز، راهی جز این ندارد، به پول پس انداز شده خمس تعلق نمی گیرد.[۳]

صافی: اگر خانه مسکونی در حال حاضر مورد نیاز او و در شأنش باشد و راهی جز طریق مذکور ندارد، به آن خمس تعلق نمی گیرد.[۴]

توجه به این نکته در پایان ضروری است: مراجعی که معتقدند پول مزبور خمس ندارد، فرموده اند چنان چه در آینده، صرف خرید منزل نشود، خمس آن را باید بدهد.[۵]

با توجه به اینکه رهن مسکن نیز یکی از روش های تهیه مسکن ضروری است شما با توجه به فتوای مرجع تقلید خود باید به تکلیف خود عمل نمائید.

برای آگاهی بیشتر به پاسخ زیر مراجعه فرمایید:

نمایه: خمس قرض الحسنه: دستگردان و مصالحه، سوال شماره ۲۷٫

[۱] توضيح المسائل مراجع، ج‏۲، ص: ۷۹، سؤال۹۰۹٫

[۲] مکارم، استفتائات، ج ۲، س ۵۳۳؛ تبریزی، استفتائات، س ۸۸۹؛ خامنه ای، اجوبة س ۹۰۸؛ سیستانی، sistani.org، خمس، ش ۱۰؛ دفتر: امام و وحید.

[۳] فاضل، جامع المسائل، ج ۱، س ۶۷۷؛ بهجت، توضیح المسائل، م ۱۳۹۱؛ نوری، استفتائات، ج ۲، ص ۳۲۸٫

[۴] صافی، جامع الاحکام، ج ۱، س ۷۰۶٫

[۵]  رساله دانشجويي، سيد مجتبي حسيني، كد: ۲۴۰/۵۰۰۰۱۶

post

تمدید عقد موقت / عدّه زنان در ازدواج موقت‌

سؤال ۳۴: زن مطلقه ای بودم که با مردی ازدواج موقت یک ساله نمودم، بعد از دو ماه به علت اختلاف از همدیگر جدا شدیم و ازدواج موقت را فسخ نمودیم و صیغه طلاق جاری شد. حال در حین عده (یک هفته بعد از طلاق) مجددا خواستم که با آن مرد ازدواج موقت بکنم آیا می توانم؟

جواب ۳۴: طبق نظر مراجع عظام اگر زن و مردی که ازدواج موقت کرده اند، پس از اتمام دوره عقد و یا در حین آن بخواهند مجدداً ازدواج کنند می بایست دوباره عقد را جاری کنند ولی لازم است مدت عقد اول تمام شود و یا مدت باقی مانده را به او ببخشد و پس از آن عقد جدید بخوانند[۱].پس برای تمدید مدت صیغه ازدواج موقت، باید پس از اتمام مدت آن مجدداً صیغه عقد موقت (عقد جدید) بخوانند.

لازم به ذکر است که زنى كه صيغه شده، مثلًا يك ماهه يا يك ساله او را عقد كرده‌اند، طلاق ندارد و رها شدن او به اين است كه مدتش تمام شود، يا مرد مدّت را به او ببخشد، به اين ترتيب كه بگويد: مدّت را به تو بخشيدم و شاهد گرفتن و پاك بودن زن از حيض لازم نيست.[۲]

همچنین زنى كه نُه سالش تمام شده و يائسه نيست اگر شوهرش با او نزديكى كند و طلاقش دهد، بعد از طلاق بايد عدّه نگه‌دارد يعنى بعد از آن كه در پاكى طلاقش داد، به قدرى صبر كند كه دو بار حيض ببيند و پاك شود و همين كه حيض سوم را ديد عدّۀ او تمام مى‌شود و مى‌تواند شوهر كند. ولى اگر پيش از نزديكى كردن با او طلاقش بدهد عدّه ندارد، يعنى مى‌تواند بعد از طلاق فوراً شوهر كند.

اما اگر زنی پس از طلاق بخواهد با همین مردی که با او ازدواج موقت کرده، مجددا ازدواج نماید نیازی نیست که عده نگه دارد ولی باید مجددا صیغه عقد بخواند.[۳]

عدّه زنان در ازدواج موقت‌: زنى كه نه سالش تمام شده و يائسه نيست، اگر صيغه شود، مثلًا يك ماهه يا يك ساله، چنانچه شوهرش با او نزديكى نمايد و مدت آن زن تمام شود يا شوهر مدت را به او ببخشد در صورتى كه حيض مى‌بيند، بايد به مقدار دو حيض و اگر حيض نمى‌بيند، چهل و پنج روز بايد از شوهر كردن خوددارى نمايد.

زمان آغاز عدّه‌ ابتداى عدّۀ طلاق از موقعى است كه خواندن صيغۀ طلاق تمام مى‌شود، چه زن بداند طلاقش داده‌اند يا نداند، پس اگر بعد از تمام شدن عدّه بفهمد كه او را طلاق داده‌اند، لازم نيست دوباره عدّه نگهدارد.[۴]

برای آگاهی بیشتر به پاسخ های زیر مراجعه  فرمایید:

نمایه: ازدواج: زمان مبهم در صیغه عقد موقت، سوال شماره ۱۸٫

نمایه: پرداخت مهریه در ازدواج موقت، سوال شماره ۲۱٫

نمایه: اجازه پدر در ازدواج موقت و دائم، سوال شماره ۲۳٫

[۱]. آيت الله وحيد، منهاج الصالحين، ج ۳، ۱۳۱۱ آيت الله خامنه‏اى، استفتاء، س ۱۶۳ آيت الله تبريزى، منهاج الصالحين، ج ۲، م ۱۳۱۱ آيت الله سيستانى، منهاج الصالحين، ج ۳، م ۲۴۹ امام خمينى، تحرير الوسيله، ج ۲، النكاح المنقطع، م ۱۱ آيت الله صافى، هداية العباد، ج ۲، النكاح المنقطع، م ۱۱ آيت الله نورى، استفتاءات، ج ۲، س ۶۹۴ آيت الله فاضل، جامع المسائل، ج ۲، س ۱۲۵۵ و دفتر: آيت الله بهجت و آيت الله مكارم.

[۲] . توضيح المسائل (محشى – امام خمينى)، ج‌۲، ص: ۵۲۴٫

[۳] . آيت الله وحيد، منهاج الصالحين، ج ۳، ۱۳۱۱ آيت الله خامنه‏اى، استفتاء، س ۱۶۳ آيت الله تبريزى، منهاج الصالحين، ج ۲، م ۱۳۱۱ آيت الله سيستانى، منهاج الصالحين، ج ۳، م ۲۴۹ امام خمينى، تحرير الوسيله، ج ۲، النكاح المنقطع، م ۱۱ آيت الله صافى، هداية العباد، ج ۲، النكاح المنقطع، م ۱۱ آيت الله نورى، استفتاءات، ج ۲، س ۶۹۴ آيت الله فاضل، جامع المسائل، ج ۲، س ۱۲۵۵ و دفتر: آيت الله بهجت و آيت الله مكارم.

[۴] . توضيح المسائل (محشى – امام خمينى)، ج‌۲، ص: ۵۲۸‌.