سؤال ۱۵۰: لطفا استبراء و حکم رطوبت بعد از غسل جنابت را توضیح دهید؟ آیا رطوبتی که بعد از غسل جنابت خارج می شود باید نشانه های منی را داشته باشد تا نجس باشد؟ اگر شخص جنب بدون بول کردن غسل کند و بعدا از او رطوبتی خارج شود که نداند بول است یا منی، آیا باید مجددا غسل جنابت کند؟ نحوه انجام استبراء و حکم شک در اینکه آیا استبراء انجام شده یا نه را نیز توضیح دهید؟ با تشکر

پاسخ ۱۵۰: مستحبّ است انسان بعد از بيرون آمدن منى بول كند، و اگر نکند و بعد از غسل رطوبتى از او بيرون آيد، كه نداند منى است يا رطوبت ديگر، حكم منى را دارد.[۱] بیشتر

سؤال ۱۴۹: آیا گناه لواط حق الناس است و حلالیت لازم دارد؟ لطفا در مورد حق الناس یا حق الله بودن گناه لواط توضیح دهید؟ در هر صورت راه توبه از آن را بیان کنید. در صورت به اکراه انجام شدن این گناه آیا مفعول می تواند برای تلافی همین کار را با فاعل انجام دهد؟

پاسخ ۱۴۹: عمل قبیح لواط علاوه بر آنکه گناه حق الله محسوب می شود، می تواند در برخی موارد مصداق حق الناس هم باشد. بیشتر

سؤال ۱۴۵: حکم شرعی فعالیت در شرکت های بازاریابی شبکه ای و هرمی مانند گلدکوئیست چیست؟ اگر به جهت رفع مشکلات اقتصادی وارد شرکت های هرمی مثل گلدكوئیست شویم چطور؟ آیا این کار باز هم حرام است؟

پاسخ ۱۴۵: فعالیت در چنین شرکت هایی به دلیل ضررهای زیادی که برای اقتصاد کشور دارد از سوی مقامات قضایی جمهوری اسلامی به طور رسمی و قانونی منع شده و تمامی مراجع عظام (حفظهم الله) نیز به دلیل اشکالات شرعی متعددی که در چنین شرکت هایی وجود دارد فعالیت و شرکت در آن را حرام می دانند و از آنجایی که ما هم عضوی از این کشور و در این مرز و بوم زندگی می کنیم، شرکت در آن و لو به جهت رفع حوائج دنیوی از هر قبیل که باشد حرام است. بیشتر

سؤال ۱۴۳: اگر نماز چهار رکعتی را سهوا دو رکعتی سلام بدهیم وظیفه ما چیست؟ آیا باید ادامه دهیم یا از اول بخوانیم؟ حکم دو رکعت خواندن نماز چهار رکعتی چیست؟ آیا لازم است سجده سهو بجا آوریم؟ لطفا کیفیت خواندن آن و اینکه آیا برای آن باید وضو بگیریم را توضیح دهید. با تشکر

پاسخ ۱۴۳: اگر بعد از سلام نماز يادش بيايد كه يك ركعت يا بيشتر از آخر نماز را نخوانده، چنانچه كارى انجام داده كه اگر در نماز عمداً يا سهواً اتفاق بيفتد نماز را باطل مى‌كند، مثلًا پشت به قبله كرده، نمازش باطل است؛ و اگر كارى كه عمدى و سهوى آن نماز را باطل مى‌كند انجام نداده، بايد فوراً مقدارى كه فراموش كرده را به جا آورد[۱] و پس از نماز دو سجده سهو بجای سلامی که سهوا آن را گفته بوده بجا آورد.[۲] بیشتر

سؤال ۱۴۲: آیا جدا شدن از نامزد حق الناس محسوب می شود؟ اینجانب پس از گذشته سه سال از ارتباط مشروعم با یک خانم به طور رسمی نامزدی کردیم. اما اکنون متوجه اختلافاتی از قبیل تحصیل، ظاهر و خانواده ها بین خودمان شده ایم که می خواهم از ایشان جدا شوم. نامزدم به ظاهر موافق این مسئله است اما مطمئنم به لحاظ روحی آسیب شدیدی خواهد خورد. آیا اکنون که بین ما تعهد رسمی نیست و فقط به لحاظ اخلاقی به یکدیگر متعهد هستیم، اگر از ایشان جدا شوم مشمول گناه حق الناس شده ام؟

پاسخ ۱۴۲: برای پاسخ به پرسش شما ابتدا لازم است برخی از معیارهای اصلی انتخاب همسر را بطور خلاصه از روایات معصومین (علیهم السلام) ذکر کنیم. بیشتر

سؤال ۱۴۱: اگر فرضا به دنبال مطلبی یا روایتی از وسائل الشیعه باشیم و آن را در یکی از کتابهای حاضر از علماء متأخر پیدا کنیم، می توانیم بدون ذکر آدرس این کتاب آن روایت یا مطلب را به نقل از منبع اصلی (مثلا وسائل الشیعه) در کتاب خود ذکر کنیم؟ آیا حفظ حقوق مالکیت معنوی مؤلف در نقل روایت بلحاظ شرعی لازم است؟

پاسخ ۱۴۱: اگر چه حق تأليف از حقوق عقلائيّه و عرفی است و عدم رعايت آن در عرف عقلا نوعى ظلم محسوب مى‌شود که شخص بایستی آن را مراعات نماید، اما این مسأله در خصوص نقل روایت بدون ذکر مرجعی که آدرس روایت از آن گرفته شده جاری نمی شود و این کار فی نفسه اشکالی ندارد. بیشتر

سؤال ۱۴۰: اگر شخص در سر و يا ابروى خود مو ترميم كرده باشد، به گونه اى كه مانع رسيدن آب به بدن و يا صدق مسح سر گردد، تكليف چيست؟ حکم استفاده از موی مصنوعی (کلاه گیس) برای وضو، غسل و نماز چیست؟ چرا که اینجانب به دلایلی همچون ریزش مو ناچارم از کلاه گیس استفاده کنم. آیا برای وضوء (البته برای غسل آن را جدا می کنم) می بایست هر دفعه چسبی را که با آن کلاه گیس را بر روی سر خود نگه داشته ام برداشته و مسح نمایم؟ این کار باعث عسر و حرج شدید برای این جانب شده و نیازمند آن است که هر دفعه چسب جدید استفاده کنم که از لحاظ اقتصادی و مشکلات دیگری نمی توانم این کار را انجام دهم. حال با توجه به موارد مذکور می توانم بر روی کلاه گیس مسح نمایم؟

پاسخ ۱۴۰: به طور کلی اگر موى مصنوعى به نحو كلاه گيس باشد، واجب است براى مسح آن را برداشت. اما اگر بر پوست سر كاشته شده یا به نحوی آن را با چسب نگه داشته باشند که برداشتن آن باعث عسر و حرج می شود، می توان بر روی آن در وضو و غسل مسح کرد. بیشتر

سؤال ۱۳۸: حکم شرعی کمک کردن به کشورهای بحران زده اسلامی مثل فلسطین، لبنان، بحرین، سوریه و عراق چیست؟ لطفا با استناد به آیات و روایات پاسخ دهید. با تشکر

پاسخ ۱۳۸: امام صادق (علیه السلام) به نقل از پیامبر عظیم الشأن اسلام (صلی الله علیه و آله) در این رابطه می فرمایند: « مَن اَصبَحَ وَ لَم یَهتَمَّ بِاُمورِ المُسلِمینَ فَلَیسَ بِمُسلِم[۱]؛ کسی که صبح کند و اهمیتی به کارهای مسلمانان ندهد او از آنان نیست. بیشتر

سؤال ۱۳۷: حکم استفاده از اسپری تنگی نفس در حال روزه را برای فردی که مبتلا به آسم شدید است بیان فرمایید. آیا این کار برای او جایز است؟

پاسخ ۱۳۷: یکی از مواردی که روزه را باطل می کند رساندن غبار غليظ به حلق است؛ چه غبار چيزى باشد كه خوردن آن حلال است مثل آرد، يا غبار چيزى باشد كه خوردن آن حرام است.[۱] اما طبق نظر اکثر مراجع استفاده از اسپری كه براى تنگى نفس استعمال مى‏شود، اگر دارو را فقط وارد ريه نماید روزه را باطل نمى‏كند. بیشتر

سؤال ۱۳۶: لطفا تفاوت شیعه و سنی و قضا نمودن اعمال فرد تازه شیعه شده را طبق نظر مراجع عظام تقلید بیان فرمایید؟ گفتنی است اینجانب که در یک خانواده آذری به دنیا آمده ام به علت این که خانواده من ملتزم به مسائل دینی نبودند مسائل دینی خود را از اهل سنت یاد گرفته و مدتی هم بر همان اساس عمل نمودم. اما بعد از آن که مذهب خود؛ یعنی مذهب شیعه را شناختم بر این اساس عمل می کنم حال اعمالی را که مدتی بر اساس فقه اهل سنت انجام داده ام صحیح است؟ آیا باید آنها را قضا بکنم؟

پاسخ ۱۳۶: هر گاه شخصى سنّى شيعه شود بر او واجب نيست كه نمازى كه در ايّام تسنّن كرده قضا كند[۱] امّا واجب است كه نمازى كه در ايّام تسنّن براو واجب بوده و از او فوت شده قضا كند.[۲] بیشتر